Categorie archieven: Opvallend

Moeilijke zin

Louise Cornelis Geplaatst op door  

De Tour de France is net afgelopen, maar ik wil graag toch nog iets posten wat ermee te maken heeft. Nouja, een beetje. Ik ben Koersdagen aan het lezen, een verzameling columns van één van mijn favoriete wielerschrijvers (en oud-coureur) Peter Winnen. Op de voorkant daarvan staat een citaat van het GPD om het aan te prijzen:

Zijn verrassend knappe stijl van schrijven is levendig met fraaie formuleringen, verkapte humor en cynisme en nodigt uit om lekker door te lezen.

Oei, wat een moeizame zin! Ik moest er even over nadenken wat er nou precies niet aan klopt, en het zijn volgens mij zeker één en misschien wel twee dingen.

In elk geval moeten er wat komma’s bij om de opsomming in één keer goed te krijgen, vooral om in één keer te doorzien dat ‘met fraaie formuleringen, verkapte humor en cynisme’ bij elkaar hoort, maar het gedeelte daarna niet :

Zijn verrassend knappe stijl van schrijven is levendig, met fraaie formuleringen, verkapte humor en cynisme, en nodigt uit om lekker door te lezen.

Maar dan krijg je dus wel erg veel komma’s, wat haperend leest.

Dan het tweede, daar twijfel ik wat meer over. Eigenlijk staat er, weer wat overzichtelijker gemaakt:

Zijn stijl is levendig en [ zijn stijl ] nodigt uit om lekker door te lezen.

Zijn stijl is dus samengetrokken: het grammaticaal onderwerp staat er één keer, voor twee zinnen. In de zin vóór en is zijn stijl onderwerp van een naamwoordelijk gezegde en in de zin erna van een ‘gewoon’, werkwoordelijk gezegde. Er is geen enkele regel die dat verbiedt, volgens mij, maar voor mij klinkt het toch (een beetje) vreemd. Ik weet niet of meer mensen mijn taalgevoel hierover delen?

Mijn alternatief:

Zijn verrassend knappe stijl is levendig, met fraaie formuleringen, verkapte humor en cynisme – een manier van schrijven die uitnodigt om lekker door te lezen!

Enne… Winnen zelf schrijft (inderdaad) beter!

Minto was in Nederland

Louise Cornelis Geplaatst op door 2

Om de een of andere reden was het niet tot mij doorgedrongen, ik hoorde het van een collega-vakgenoot: Barbara Minto, de vrouw die het piramideprincipe ontwikkelde, was vorige maand in Nederland. Er is een verslag van de meeting. Als ik dat zo lees, denk ik: ik was wel nieuwsgierig geweest naar deze ‘goeroe’, maar ik had er inhoudelijk niets nieuws geleerd.

(Enigszins tenenkrommend zelfs om te lezen dat Minto nog steeds gelooft dat onze hersenen spontaan informatie groeperen in logische categorieën. In de cognitiewetenschap wordt al dertig jaar anders gedacht: groeperen, ja; in logische categorieën: nee!)

Vakantiebelevenissen (4 en slot): Ngaabzan!

Louise Cornelis Geplaatst op door  

Tot nu toe had ik het in mijn vakantiebelevenissen-onderwerpen over Canada alleen over immigrantentalen. Maar je hebt in Canada natuurlijk ook nog de talen van de oorspronkelijke bewoners, door ons vaak indianen genoemd, daar first nations of aboriginals. We hebben Manitoulin Island bezocht, waar ongeveer een derde van de bewoners van die afkomst is. Op de boot erheen vanuit Tobermory hoorde ik dan ook een taal gesproken worden die ik op niets bekends vond lijken, behalve dan dat er af en toe duidelijk Engelse woorden in zaten.

En helemaal fraai werd het toen we op het eiland het stadje Wikwemikong bezochten, op het enige stukje land dat nooit aan de kolonisten verkocht is geweest (‘unceded’). We hebben er niet zo heel veel kunnen zien en doen, want het was op die dag net zulk weer als vandaag in Nederland (meer dan 50 mm regen). Maar wat we wel zagen, was dit prachtige verkeersbord (alsof ze daar ‘stop’ niet zouden begrijpen):

Morgen De Pers in de gaten houden!

Louise Cornelis Geplaatst op door  

Ik ben net geïnterviewd voor een artikel in De Pers van morgen, naar aanleiding van de Zwitserse anti-Powerpointpartij waar ik vorige week over schreef. Morgen in de trein dus een krantje zoeken!

Wat de journaliste me vertelde, is dat ze moeite heeft om in Nederland een echte Powerpointhater te vinden; in het buitenland (VS, België) zijn er meer. Ik kon ook zo gauw niemand bedenken. Wel uitgesproken Powerpointliefhebbers, en niet-gebruikers, maar geen haters. Frappant.

Vakantiebelevenissen (3): talenkluts

Louise Cornelis Geplaatst op door  

Vorige keer al iets over meertalig Canada – het bekendste aspect daarvan is natuurlijk de Franse kwestie: een grote minderheid spreekt Frans. Mede daarom wilde ik graag vanuit Ontario eens even de grens over naar franstalig Quebec.

Zo gezegd, zo gedaan, en we reden naar het plaatsje Wakefield. Ja, echt, dat ligt in Quebec.

En het werd nog gekker, want het hotel heette Alpengruss en het ski-gebied Edelweiss. En je kon er plaatselijke honing kopen, de imkerij heette Berg en Dal. Nouja, honing… miel dus. Miel Berg en Dal bij Edelweiss in Wakefield. Ik vond het maar een talenkluts!

(zie ook http://www.savourottawa.ca/profiles_en/berg-en-dal_honey.php )

Vakantiebelevenissen (2)

Louise Cornelis Geplaatst op door  

We zijn onze vakantie in Canada begonnen in Toronto, een buitengewoon multi-culturele stad. De helft van de inwoners is niet in Canada geboren! Overigens geldt dat ook voor onze Canadese vrienden die we daar bezochten.

De bevolkingssamenstelling betekent dat er in Toronto veel verschillende talen gesproken worden – en dat dwars door elkaar, afgaande op het straatbeeld. Want op de borden die laten zien welke winkels er in de mall zijn, zie je regelmatig niet alleen verschillende talen, maar zelfs verschillende alfabetten. In de buurt waar onze vrienden, North-York, wonen veel Joodse en Russische immigranten:

En zo zie je bijvoorbeeld ook wel borden met diverse soorten Aziatische schrifttekens én Arabisch erop. Naast ons ‘gewone’ Latijnse alfabet. Drie of meer alfabetten in één winkelcentrum – ik vind het bijzonder!

Leuk trouwens dat er in het Russisch staat dat de winkel ‘producten’ verkoopt – daarover verbaasde ik me op dit weblog al eens eerder.

Een schrijfprofessional gebruiken

Louise Cornelis Geplaatst op door 1

In mijn meest recente column in Tekstblad pleit ik ervoor dat meer mensen gebruiken zouden moeten maken van een professioneel tekstschrijver. Zo van: iedereen denkt maar dat-ie kan schrijven, maar daar plukken we de wrange vruchten van in de vorm van rapporten en offertes vol met jargon en jaren ’50 schrijftaalclichés (‘hopende u hiermede voldoende te hebben geïnformeerd’).

Vanochtend viel mijn oog op een uitspraak van Sarah Notenboom, zelfstandig ondergoedproducent voor de grotere maten, in de huidige Opzij (p. 89). Ze geeft drie tips, en één ervan luidt:

Investeer in je presentatie. Een eindredacteur kijkt mijn teksten na, een professionele fotograaf fotografeert modellen met mijn ontwerpen.

Zoiets zie ik niet vaak staan. Notenboom komt over als kwaliteitsbewuste ondernemer, en daar hoort zorg voor de kwaliteit van teksten bij, natuurlijk. ‘Nakijken’ vind ik nog wat minimaal klinken, want een tekst-professional kan veel meer dan dat, maar toch: uit zo’n uitspraak blijkt dat ze zich ervan bewust is dat goed schrijven vakwerk is. Inderdaad.

‘Geslaagt’ en ‘gezakd’ trending topics

Louise Cornelis Geplaatst op door 1

Vandaag was een mooie dag voor iemand die geïnteresseerd is in wat taalnormen, spelling, jongeren en nieuwe media met elkaar te maken hebben. Op Twitter waren namelijk geslaagt en gezakd wereldwijd trending topics. Ik heb het niet de hele dag bijgehouden en het is altijd lastig om eventuele ironie in een bericht te achterhalen, maar mijn indruk was dat er onder de Nederlandstalige twitteraars drie groepen waren:

  • Eén groep vond het, net als ik, vooral erg grappig.
  • Een andere groep zag de grap niet, en ergerde zich aan zulke erge spelfouten, op een manier van: ‘als je gezakd schrijft, verdien je ook niet beter’ (waarop de eerste groep reageert met uitleg: het is een grápje).
  • Een derde groep zag de spelfout(-en) niet, en dat bleek vooral uit reacties naar anderstalige Twitteraars als ‘gezakd means failed’ – zonder verdere toelichting op de spelfout (terwijl uit groep 1 en 2 twitteraars het vertaalden als faild of uitlegden).

Wat het mij vooral laat zien is dat taalnormen in beweging zijn: jongeren spelen ermee, spelen er meer mee dan wij ouwetjes ooit gedaan hebben, en dat is (misschien?) dankzij de nieuwe media. Bij gezakd en geslaagt meteen roepen ‘ze kunnen niet meer schrijven tegenwoordig‘ is daarom kortzichtig. Al zitten er dus wel tussen waarvoor dat geldt, althans, die kunnen toch echt niet spellen – maar dat weerhoudt ze (gelukkig) niet van schrijven!

Trivium

Louise Cornelis Geplaatst op door  

Afgelopen weekend was ik in Antwerpen en daar heb ik onder andere het nieuwe museum MAS bezocht – zeer de moeite waard! Er hing in de tijdelijke openingstentoonstelling een serie prenten uit 1565 van Cornelis Cort, naar Frans Floris, van de zeven vrije kunsten. De drie ’taalvakken’ daarvan, het trivium, zijn de voorlopers van de moderne taalbeheersing. Vandaar dat ik blij was van die drie vakken ansichtkaarten te kunnen kopen in de museumwinkel van het MAS. Hier zijn dus grammatica, dialectica en retorica, oftewel taalbeheersing, zoals verbeeld in de 16 eeuw: