↓
 

Louise Cornelis

Tekst & Communicatie

  • Home |
  • Lezergericht schrijven |
  • Over Louise Cornelis |
  • Contact |
  • Weblog Tekst & Communicatie

Maandelijks archief: december 2016

Voor elk wat links

Louise Cornelis Geplaatst op 30 december 2016 door LHcornelis30 december 2016  

Op de laatste werkdag van het jaar doe ik nog weer eens even een paar leuke links, zo verschillend dat er vast voor iedereen wel wat tussen zit:

  • Over schrijven: een mooi verhaal van een ‘echte beta’ die het schrijven vroeger is tegengemaakt (fijn, een leraar die zegt ‘je hebt toch niks te vertellen’) maar die zichzelf toch heeft leren schrijven en inmiddels gelooft dat iedereen een verhaal heeft. Met dat laatste ben ik het eens; ik weet niet zeker of iedereen kan leren schrijven. Maar wel veel meer mensen kunnen het die nu denken dat ze het níet kunnen.
  • Over denken: kort nadat ik hier had gepost over mijn opleiding tot hardlooptrainer en de mogelijke link met mijn dagelijkse werk via denken zag ik deze post, uit niet minder dan de New York Times, over hoe lopen cognitieve functies stimuleert. Wat ik er uit mijn opleiding uit herken is dat lopen inderdaad helemaal geen simpele beweging is. Het is voor ons een super-natuurlijke beweging waar we helemaal op zijn aangepast, maar hij is juist heel complex en nog niet alles eraan is uitgeplozen zelfs.
  • Over taal, voor de grammatica-liefhebbers onder jullie: dit vind ik nou een leuk soort grammaticaal geneuzel, over de zin ‘Het boek verkoopt 80.000 exemplaren’. Je kunt het volgens mij sowieso niet afdoen als ‘fout’ of ‘slordig’.
Geplaatst in Leestips, schrijftips | Geef een reactie

Value add(-ed)

Louise Cornelis Geplaatst op 23 december 2016 door LHcornelis23 december 2016  

Drukke week gehad waarin ik bijna alle tijd die ik nog tussendoor over had besteed heb aan het redigeren van een grote, Engelstalige offerte van een opdrachtgever. Daarover één klein dingetje: de term value add kwam daar regelmatig in voor. Ik dacht: ‘Wat is dat nou weer, iemand die geen value added kan schrijven?’

Maar na een tijdje ging ik aan mezelf twijfelen. Vanwege de frequentie in de tekst, maar ook omdat ik van mezelf weet dat ik ‘waarde toevoegen’ een jeuk-uitdrukking vind, dus misschien al te geprikkeld reageer. Ik bedoel: ik heb niets tegen de strikt economische betekenis van value added (toegevoegde waarde, zoals de TW van BTW), maar wel tegen het managementjargon-gebruik ervan (eerder Nederlands meerwaarde). Bij McKinsey maakten we daar onderling als communicatiespecialisten wel grappen over, dan hadden we geluncht en zeiden we daarna tegen elkaar ‘Zo, ik ga vanmiddag weer eens lekker waarde toevoegen!’

In de tekst was value added gebruikt op de jargonmanier. En dan ook nog fout, op een manier die mij deed denken aan hun hebben, dat schrijf je toch ook niet in een nette tekst. Ergens schemert het woord ad er ook nog tussendoor voor mij, en dat is helemaal gek – waardeadvertentie?

Toch sloeg de twijfel dusdanig toe dat ik maar eens ben gaan googlen. Wat blijkt? Value add komt veel voor. Zo vaak dat het voor veel mensen inmiddels geaccepteerd is – inderdaad net hun hebben. Maar er trekken ook nog mensen dapper tegen ten strijde. Ik was blij met de website Stop Saying ‘Value Add’ bijvoorbeeld. Op grond daarvan ben ik dus maar gaan verbeteren.

‘Mijn’ schrijver kon er niet zo veel aan doen, overigens, aan value add. Hij had de schrijfwijze overgenomen van zijn cliënt…

Geplaatst in schrijftips | Geef een reactie

Over het vertalen van de lijdende vorm

Louise Cornelis Geplaatst op 20 december 2016 door LHcornelis20 december 2016  

Het is bepaald geen recent artikel van me (1998), maar het is wel recentelijk online gekomen, vandaar dat ik het hier aankondig: Passief en perspectief in vertaling, in Filter. Ik vind het fijn dat het online staat nu, voor iedereen toegankelijk, want het artikel bevat ook een mooie samenvatting van de ideeën over de lijdende vorm die ik in mijn proefschrift ontwikkelde, geïllustreerd met die prachtige passage uit Kinderjaren die laat zien hoe mooi passieven kunnen zijn… als je ze goed gebruikt!

Geplaatst in Leestips, verschenen | Geef een reactie

Klant of cliënt?

Louise Cornelis Geplaatst op 16 december 2016 door LHcornelis15 december 2016 1

Op Neerlandistiek.nl sneed eerder deze week niemand minder dan Jan Renkema een kwestie aan die mij ook af en toe bezighoudt: schrijf ik klant of cliënt? De officiële betekenis van die woorden is gelijk, maar ze verschillen in gevoelswaarde. Dat ervaar ik zo, en Renkema zegt hetzelfde.

In de meeste van mijn teksten gebruik ik klant/cliënt in de hoedanigheid van de afnemer van een dienst van een adviseur en lezer van een adviesrapport. Ik gebruik ze door elkaar. Toen ik bezig was met de derde druk van Adviseren met perspectief heb ik over die keuze zelfs nog overlegd met een vakgenoot, want toen wilde ik wel consistent zijn.

Het werd klant. Mijn overweging was vooral: als het verder niet zo veel uitmaakt, gebruik dan maar het gewonere, informelere woord. Dat vind ik in het algemeen, en voor deze keuze dus ook. Vandaar ook adviseur en niet consultant. In mijn verantwoording voor de keuze (p. 14) schrijf ik ook nog dat ik cliënt eigenlijk wel gelijkwaardiger vind, daar waar de klant koning is.

Met Renkema’s drie associaties kom ik er niet uit. Op basis van de eerste, dat cliënt meer voor diensten is en klant voor producten, zou ik het over cliënten moeten hebben. De andere twee herken ik niet en ik vind de voorbeelden ook niet overtuigend, eerder managementblabla (van cliënt- naar klantgericht, alsof dat preciezer is) en dikdoenerij (een prostituée die geen klanten heeft, maar cliënten). 

Ik heb zelf een andere associatie: aan cliënt hangt een zweem van hulpverlening, van eufemisme voor patiënt zelfs. Bij het losse woord ervaar ik het nog niet zo sterk, maar bij cliëntgericht, als in cliëntgericht schrijven dat ik dan zou bepleiten, dan zie ik ineens de GGZ voor me. Klantgericht is voor mij neutraler. (Ik zie nu net dat er een reactie is gekomen op het stuk van Renkema waarin de associatie van cliënt met zorg er inderdaad blijkt te zijn)

Juist om dikdoenerij te vermijden koos ik in mijn boek voor klant. Het woord komt er nogal vaak in voor en een heel boek vol cliënt, cliënten en cliëntgericht, pfoe, da’s heavy!  

 

Geplaatst in schrijftips | 1 reactie

Jongeren maken nauwelijks sociale-media-spelfouten

Louise Cornelis Geplaatst op 13 december 2016 door LHcornelis13 december 2016  

In de huidige editie van Tijdschrift voor Taalbeheersing (2016 nr. 3) staat een geruststellend artikel over de spellingsvaardigheid van jongeren (althans, in Vlaanderen). Reinhild Vandekerckhove en Dominiek Sandra hebben in een grote stapel schools schrijfwerk van allerlei jongeren gekeken welk aandeel ‘gewone’, klassieke spelfouten hebben ten opzichte van fouten die komen door interferentie van de normen van de sociale media. Dus schrijven jongeren ook op school ff, w8, nie en egt, doorspekt met smileys? Dat is wel waar veel ouders en andere ouderen bang voor zijn.

Welnu, in de stapel zitten weliswaar veel spelfouten, maar het grote gros daarvan zijn gewoon de d’s en de t’s en de samenstellingen. De typische schrijfwijze van de sociale media is goed voor dik vijf procent van alle fouten. Dus dat valt hartstikke mee. Lager opgeleide jongeren maken ze wel meer dan de hoger opgeleide, maar dat is niet verrassend. Er is een licht verband met de overall spelvaardigheid, dus als een jongere slecht spelt, zal die mogelijk ook wat meer chatspelling gebruiken, maar dat is niet heel duidelijk. De meest voorkomende soort fout is het weglaten van de slot-n: wille, eige en overdreve.

Dus ja, jongeren gebruiken in schoolse schrijftaken ook de schrijfwijze van de sociale media. Maar niet heel veel. Geen reden tot paniek dus.

Geplaatst in Opvallend | Geef een reactie

Trainen: een kwestie van organiseren

Louise Cornelis Geplaatst op 12 december 2016 door LHcornelis12 december 2016  

Louise aan het hardlopenNu dan de blogpost waar ik vrijdag niet aan toe kwam. Ik wilde toen vertellen over de vraag die ik de laatste weken een paar keer kreeg, maar daarvoor eerst wat achtergrond: ik ben een maand geleden begonnen met een opleiding om hardlooptrainer te worden. Het praktijkgedeelte van die opleiding bestaat eruit dat we elkaar stukjes training geven. Vorige week was ik voor het eerst aan de beurt, en ik vond dat (1) best veel werk: ik moest een hele trainingsvoorbereiding uitschrijven, inleveren, verbeteren, naderhand een zelfreflectie schrijven, inleveren en verbeteren, en (2) spannend! Ik was echt wel een beetje zenuwachtig.

In die tijd van de zenuwachtige voorbereiding kreeg ik een paar keer zo’n soort vraag als ‘Maar dat kun jij toch al, want je geeft toch al jaren trainingen?’ Dat laatste: ja. Maar ik zou in zo’n setting als van mijn opleiding ook zenuwachtig zijn als ik een schrijftraining zou gaan geven: naast de docent kijken ook elf ‘leerlingen’ naar mijn reilen en zeilen, en die zijn niet alleen de objecten van mijn training, maar ook kritische vak- en lotgenoten. 

Bovendien: de trainingen die ik geef zijn toch wel heel anders dan hardlopen. Om maar één voorbeeld te geven: mijn gewone deelnemers zitten over het algemeen in een veilig, rustig zaaltje in een overzichtelijke u-vorm, in plaats van dat ze door een bos lopen waar ze kunnen verdwalen, struikelen en aangereden worden. Dat is een heel verschil!

In de derde plaats: schrijftrainingen geef ik al jaren, en een groot deel van wat ik doe, hoef ik daarom niet meer vooraf te doordenken. De organisatie van bepaalde oefeningen, die schud ik zo uit mijn mouw (’tekst allemaal één plek naar rechts doorschuiven voor de nieuwe feedback’). Maar wat een handige opbouw is voor een looptechniektraining, en waar ik dan moet staan om iedereen goed te kunnen zien en feedback te geven – uh…

Als ik de organisatie van mijn ‘gewone’ trainingen helemaal zou uitschrijven, zou dat ook een heleboel werk zijn. Ik ben me sowieso deze maand in één klap een stuk bewusten geworden van dat aspect van mijn werk, dus van de organisatie van mijn trainingen. En zag dus ook dat er ook met mijn ervaring best vaak dingetjes (bijna) in mis gaan. Twee voorbeelden van de laatste tijd:

  • Twee weken terug werd ik ‘gered’ door mijn co-trainer die op tijd zag dat ik niet goed had nagedacht over de afronding van een complexe werkvorm in een nieuwe training. Ik had de deelnemers aan het werk gezet en zij vroeg ‘en hoe gaan we dat nou nabespreken?’ Uh, oja, nou, dat moet ik nu gauw bedenken! Oeps…  Ik was dat gewoon vergeten te doordenken.  
  • Vorige week had ik niet overzien dat één persoon twee keer dezelfde tekst voor zijn neus zou krijgen voor dezelfde oefening. Dat kwam toevallig zo uit omdat niet iedereen een eigen tekst had meegenomen, dus zaten er een paar dubbele tussen. Dat was op zich ook weer geen probleem – het gebeurt wel eens vaker, en dan meldt iemand zich wel en dan is het zo op te lossen door met een ander van tekst te wisselen. Maar wat ik in 20 jaar trainingen geven nog niet eerder had meegemaakt: deze persoon verscheurde die dubbele tekst, nog voor ik er iets over had kunnen zeggen, omdat hij dacht dat het een fout was dat hij ertussen zat! Ook dat was weer geen ramp, maar ik was wel even helemaal verbouwereerd.

Deelnemers helpen altijd wel, en soms is het ook goed voor de sfeer als er dingen misgaan – even lachen, en zo wordt duidelijk dat mevrouw de trainer ook maar een mens is. Maar dit soort steekjes, die wil ik in die opleiding niet laten vallen. Ik moet ‘kwaliteiten’ scoren om straks mijn diploma te halen namelijk! Tot nu toe gaat dat goed – komende zaterdag moet ik weer aan de bak!

Dus: hardlopen of schrijven, om het te trainen is best wel andere koek. Voorlopig zijn het voor mij ook twee aparte wegen. Wat ik precies als hardlooptrainer wil gaan doen, weet ik ook nog niet. Maar het zou kunnen dat er wel een keer een vorm van kruisbestuiving komt, want er is wel iets gemeenschappelijks tussen die twee bezigheden, in de vorm van denken. Om te schrijven, moet je denken, en alle duursporters weten dat je nooit zo lekker denkt als tijdens het hardlopen/fietsen/wandelen/enzovoort. Ik las daar laatst ook weer een mooi boek over: Mark Rowlands’ Filosofie van de duurloop.

Mocht het tot die kruisbestuiving komen, dan meld ik het hier natuurlijk. Maar eerst maar eens het trainersdiploma halen!

Trouwens, die intensieve werkwijze waarin je eigenlijk steeds ‘in dialoog’ bent met de opleider, met veel en snelle feedback op wat je doet en schrijft, en op basis daarvan aanpassingen maken, dat vind ik wel een geweldige manier van leren! Daar leer ik ook weer van, van de kunst afkijken.

 

Geplaatst in Leestips, Opvallend | Geef een reactie

Leren argumenteren met Peter van Straaten

Louise Cornelis Geplaatst op 9 december 2016 door LHcornelis9 december 2016  

Ik had een andere blogpost in gedachten, maar hoor net het nieuws over het overlijden van Peter van Straaten, dus dan wil ik graag hier vertellen dat ik dankzij hem toegang heb gekregen tot de argumentatieleer van de pragmadialectiek. Dat zat hem in dit boekje:

coverHet boek is uit 1996. Het is helaas al lang niet meer verkrijgbaar, anders had ik het talloze malen weggegeven. Ik heb dat toch nog één keer te veel gedaan, want ik heb het zelf helaas niet meer. Nu ik de cover zo weer eens zie, denk ik: Vader was z’n tijd ver vooruit.

Het boek heeft die geweldige combinatie van goed, leerzaam en leuk. Leuk? Hilarisch! Vader & Zoon vliegen elkaar zoals gebruikelijk in de haren, en Van Eemeren en Grootendorst analyseren die discussies met behulp van de argumentatieleer. Dat zijn nog eens drogredenen, die de revue passeren – heerlijk! In hapklare brokken gepresenteerd: op de ene pagina een strip, op de pagina ertegenover de analyse.

En zo kreeg ik toegang tot het gedachtegoed van Van Eemeren en Grootendorst, de grote namen uit de pragmadialectiek (al is Rob Grootendorst er ook al niet meer). Dat is een stroming in de argumentatietheorie waarvan het wel lijkt alsof je er alleen helemaal voor of helemaal tegen kunt zijn. De taalbeheersing is als het ware verdeeld in twee kampen: je doet pramgadialectiek of iets anders. Ik ben opgeleid en heb zelf gewerkt in ‘iets anders’, en heb de pragmadialectiek leren kennen door mijn collega’s in Leiden. Ik vond het eerst maar een vreemde benadering, het is echt heel anders dan wat ik gewend was. De pragmadialectiek gaat namelijk  uit van redelijkheid, en ik bleef eerst maar denken: maar mensen zijn toch helemaal niet redelijk?

Maar toen kreeg ik via hen, als ik me goed herinner van Henrike, dit boekje. En dat hielp! Onder aanname van die redelijkheid kun je goede en slechte argumentatie van elkaar onderscheiden. En onredelijk, dat zijn Vader & Zoon zeer zeker! Inmiddels kan ik de pragmadialectiek zeer waarderen, vooral in de manier waarop die benadering wil stimuleren tot kritisch denken.

Jarenlang heb ik gezegd dat ‘Leren argumenteren met Vader en Zoon’ het enige boek uit de pragmadialectiek was dat ik helemaal gelezen had. Dat is niet meer zo. Maar het is in elk geval wel het grappigste, en het best geïllustreerde.

 

Geplaatst in Leestips, Opvallend | Geef een reactie

Een ijzersterk boek

Louise Cornelis Geplaatst op 2 december 2016 door LHcornelis2 december 2016  

Soms zijn er van die boeken waarvan ik denk: huh, waarom wist ik tot nu toe nog niet af van het bestaan? Zo’n boek is coverEen ijzersterk verhaal, van Floris de Monchy, Yolanda Bakker en Heleen van der Helm. Ik heb het gekocht omdat ik had begrepen dat zij volgens het piramideprincipe werken, en ik was benieuwd hoe ze dat deden.

Welnu, ik ken, buiten mijn eigen boek (waar dit boek naar verwijst), geen betere uitleg van het piramideprincipe dan hierin. Dat doet me natuurlijk deugd (er is helaas ook veel bagger op de markt). Op de kleurige en ruime visualisatie kan ik zelfs een beetje jaloers zijn, al is dit boek dan ook duurder dan het mijne. 

Die uitleg beslaat het eerste hoofdstuk, over de compositie van het verhaal. De twee hoofdstukken erna zijn inhoudelijk ook goed. Het eerste daarvan gaat over de vertaalslag vanuit de piramide naar PowerPoint, dus over het zichtbaar maken van structuur en verhaallijn en het kiezen van beelden. Het tweede gaat  over het daadwerkelijk houden van de presentatie, en dat is gelukkig geen opsomming van moetens en magniets, maar een verhaal over contact maken en het hanteren van je angst.

Op een paar piepkleine details zou ik nog wat aan te merken hebben. Op p. 60/61 bijvoorbeeld staat een overzicht van een presentatie waar de structuuraanduiders qua kleur net niet consistent zijn, en in een voorbeeld op p. 75 duikt het Mehrabian-broodje-aap op. Dat zou ik toch niet willen, ook al is het maar een voorbeeld  – maar wel inhoudelijk relevant voor dit boek: als de inhoud echt maar 7 % uitmaakt van hoe je overkomt, hoef je al die piramide-moeite niet te doen.

Ietsje fundamenteler is misschien het punt dat hun voorbeelden wel heel ver af staan van de praktijk van bijvoorbeeld de consultants en accountants met wie ik werk – bij hen zou het boek weerstand oproepen, denk ik. Zo van: dat is wel mooi, maar dat kan bij ons helemaal niet. Sowieso hét punt van dit werk, zal ik maar zeggen. In het boek gaat het daar niet over.

Zo wordt wel weer eens duidelijk dat het mogelijk is om in één compact boek uit te leggen hoe je goed presenteert. Dat is dus ook het probleem niet. Het dóen, dat wel. Maar goed, dat begint met een basis, en die legt dit boek.

Geplaatst in Leestips | Geef een reactie

Recente berichten

  • Mijn ethische antenne aanscherpen
  • Over weefsel, 150 en een popconcert: 3 college-onderwerpen
  • De piramide van Optimaal blijven sporten
  • ‘Optimaal blijven sporten voor 45+’ers’ is verschenen
  • Ik hoor niet bij een boek over boeken lezen

Categorieën

  • Geen rubriek (9)
  • Gesprek & debat (30)
  • Gezocht (9)
  • Leestips (290)
  • Opvallend (477)
  • Piramideprincipe-onderzoek (96)
  • Presentatietips (149)
  • schrijftips (814)
  • Uncategorized (38)
  • Veranderen (36)
  • verschenen (194)
  • Zomercolumns fietsvrouw (6)

Archieven

  • maart 2023
  • februari 2023
  • januari 2023
  • december 2022
  • november 2022
  • oktober 2022
  • september 2022
  • augustus 2022
  • juli 2022
  • juni 2022
  • mei 2022
  • april 2022
  • maart 2022
  • februari 2022
  • januari 2022
  • december 2021
  • november 2021
  • oktober 2021
  • september 2021
  • augustus 2021
  • juli 2021
  • juni 2021
  • mei 2021
  • april 2021
  • maart 2021
  • februari 2021
  • januari 2021
  • december 2020
  • november 2020
  • oktober 2020
  • september 2020
  • augustus 2020
  • juli 2020
  • juni 2020
  • mei 2020
  • april 2020
  • maart 2020
  • februari 2020
  • januari 2020
  • december 2019
  • november 2019
  • oktober 2019
  • september 2019
  • augustus 2019
  • juli 2019
  • juni 2019
  • mei 2019
  • april 2019
  • maart 2019
  • februari 2019
  • januari 2019
  • december 2018
  • november 2018
  • oktober 2018
  • september 2018
  • augustus 2018
  • juli 2018
  • juni 2018
  • mei 2018
  • april 2018
  • maart 2018
  • januari 2018
  • december 2017
  • november 2017
  • oktober 2017
  • september 2017
  • augustus 2017
  • juli 2017
  • juni 2017
  • mei 2017
  • april 2017
  • maart 2017
  • februari 2017
  • januari 2017
  • december 2016
  • november 2016
  • oktober 2016
  • september 2016
  • augustus 2016
  • juli 2016
  • juni 2016
  • mei 2016
  • april 2016
  • maart 2016
  • februari 2016
  • januari 2016
  • december 2015
  • november 2015
  • oktober 2015
  • september 2015
  • augustus 2015
  • juli 2015
  • juni 2015
  • mei 2015
  • april 2015
  • maart 2015
  • februari 2015
  • januari 2015
  • december 2014
  • november 2014
  • oktober 2014
  • september 2014
  • augustus 2014
  • juli 2014
  • juni 2014
  • mei 2014
  • april 2014
  • maart 2014
  • februari 2014
  • januari 2014
  • december 2013
  • november 2013
  • oktober 2013
  • september 2013
  • augustus 2013
  • juli 2013
  • juni 2013
  • mei 2013
  • april 2013
  • maart 2013
  • februari 2013
  • januari 2013
  • december 2012
  • november 2012
  • oktober 2012
  • september 2012
  • augustus 2012
  • juli 2012
  • juni 2012
  • mei 2012
  • april 2012
  • maart 2012
  • februari 2012
  • januari 2012
  • december 2011
  • november 2011
  • oktober 2011
  • september 2011
  • augustus 2011
  • juli 2011
  • juni 2011
  • mei 2011
  • april 2011
  • maart 2011
  • februari 2011
  • januari 2011
  • december 2010
  • november 2010
  • oktober 2010
  • september 2010
  • augustus 2010
  • juli 2010
  • juni 2010
  • mei 2010
  • april 2010
  • maart 2010
  • februari 2010
  • januari 2010
  • december 2009
  • november 2009
  • oktober 2009
  • september 2009
  • augustus 2009
  • juli 2009
  • juni 2009
  • mei 2009
  • april 2009
  • maart 2009
  • februari 2009
  • januari 2009
  • december 2008
  • november 2008
  • oktober 2008
  • september 2008
  • augustus 2008
  • juli 2008

©2023 - Louise Cornelis
↑