↓
 

Louise Cornelis

Tekst & Communicatie

  • Home |
  • Lezergericht schrijven |
  • Over Louise Cornelis |
  • Contact |
  • Weblog Tekst & Communicatie

Maandelijkse archieven: juli 2019

Lege stoel voor de lezer

Louise Cornelis Geplaatst op 30 juli 2019 door LHcornelis30 juli 2019  

Ik pikte vorige week zaterdag een ideetje op uit de column over de groeiende macht van Amazon van Marc Hijink in de Economie-bijlage van de NRC (20 juli, p. E2). Amazon organiseerde een mediadag in Amsterdam om de strategie toe te lichten. Hijinks was daar, hij schrijft:

We hoorden over de ‘obsessieve’ aandacht voor de consument, die nú wil bestellen en gisteren geleverd wil hebben. Amazon vindt De Klant zo belangrijk dat ze bij vergaderingen een lege stoel aanschuiven. Opdat men de klant niet vergete.

Hijink is kritisch op Amazon, dat een ‘geoliede behoeftebevredigingsmachine’ bouwt en er in Nederland hard aan trekt om ons meer pakjes te laten bestellen, die allemaal in plastic verpakt met dieselbusjes bezorgd moeten worden. Dat vind ik een terecht punt.

Desalniettemin vind ik die lege stoel wel een goed idee. Ik weet niet hoe het zit met klanten in zo’n bedrijf als Amazon, maar ik weet wel dat experts makkelijk hun lezer vergeten.

Dus daar ga ik mee experimenteren, in een schrijftraining of overleg over een tekst: een lege stoel, die de lezer representeert.

Je hoeft als schrijver helemaal niet ‘obsessief’ te zijn in je aandacht voor de lezer. Als je maar wél voor ogen houdt voor wie je bezig bent!

Geplaatst in schrijftips | Geef een reactie

Verwarrende omleidingen

Louise Cornelis Geplaatst op 26 juli 2019 door LHcornelis25 juli 2019 1

Vorige week kregen we een ‘Nieuwsbrief’ in de bus van de gemeente over werkzaamheden verderop in onze straat. Ik vind het – weer – verbijsterend hoe veel er is één zo’n tekst mis kan gaan.

Het is een nieuwsbrief over ‘Start uitvoering: omleiding Delftweg’. Dat staat er twee keer boven, in twee verschillende soorten lay-out. Dat is dus niet te missen. Ik weet niet precies wat er ‘nieuwsbrief’ aan is, want daaronder versta ik een aflevering uit een serie, en daarvan ben ik me niet bewust. Ik zou ook niet weten wat voor nieuwsbrief dat dan is.

De tekst zelf begint ermee dat er staat dat de gemeente ons tijdens een ‘eerdere brief en een inloopavond op 27 mei’ geïnformeerd zou hebben over de werkzaamheden. Oja? Wij wisten van niks – daarover hebben we echt niets vernomen. Misschien hebben we eerdere edities van die ‘nieuwsbrief’ niet gehad?

Verderop staat er een omleidingsroute voor zowel auto’s als fietsen. Die staat er alleen uitgeschreven, net zoals op de site, en zodoende kwam voor ons Google Maps eraan te pas om te achterhalen wat ze bedoelden. We wonen er vlak in de buurt, maar toch wisten we bijvoorbeeld niet dat dat ene kleine fietstunneltje ‘Zwethtunnel’ heet en ook niet dat de weg naast de snelweg eerst ‘Schieveensedijk’ heet en verderop ‘Rijksstraatweg’. Zo heet het inderdaad allemaal officieel wel, maar ik heb die namen nooit gebruikt of horen gebruiken – het gaat om ‘het tunneltje aan het eind van het schelpenzandpad’ en ‘de ventweg langs de snelweg’.

Een getekend kaartje had voor mij in één klap duidelijk gemaakt wat de omleidingsroute was. Die is namelijk vrij simpel en logisch, maar door de stortvloed van zeven straatnamen die deels onbekend zijn, klinkt het veel ingewikkelder dan dat het is. A picture paints a thousand words…

Het is ook nog eens zo dat zo’n omleidingsroute ervan uitgaat dat je per se weer op de Delftweg uit wil komen. Maar dat is helemaal niet zo logisch. Als je bij ons vandaan naar Delft-Zuid wil, kun je beter over een brug eerder naar de andere kant van de Schie en dan omzeil je de hele werkzaamheden, en als je naar het centrum van Delft wilt, kun je beter doorfietsen langs de snelweg. Maar dat terzijde.

Want er is meer. De beschreven omleiding klopt niet met het bord dat ongeveer een week geleden voor ons huis verscheen:

Volgens de nieuwsbrief kun je doorrijden tot aan de Tempelweg; ongeveer anderhalve kilometer verderop. De Burgemeester Bosstraat is echter bijna om de hoek. De omleiding begint dus al veel eerder, of er zijn werkzaamheden op twéé plekken, met twéé omleidingen.

Zoiets. Die eerste omleiding, dus die van het bord, die is er af en toe: in het weekend en ’s avonds (voor zover we hebben waargenomen) doen ze iets aan het kruispunt met de Burgemeester Bosstraat. Het bord staat er echter de hele tijd. Dus soms is er inderdaad nog een extra omleiding. En soms ook niet. Lekker handig. De 1 na ‘volg 2’ is ook grappig eigenlijk.

Grappig of verwarrend. Ik ken het hier goed en ik weet Delft sowieso wel te vinden. Maar dit is ook een drukke recreatieroute. Ik ben benieuwd of ik de komende tijd nog verwarde toeristen de weg moet wijzen naar de Zwethtunnel, de 1 of de Schieveensedijk.

Geplaatst in Opvallend, schrijftips | 1 reactie

Zin stuurt mij de verkeerde kant op

Louise Cornelis Geplaatst op 23 juli 2019 door LHcornelis23 juli 2019  

Er is op de radio af en toe een reclamespotje te horen van de Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde. Daarin is Job Cohen te horen die meteen aan het begin iets zegt als (uit mijn geheugen opgeschreven):

Steeds meer mensen zijn voor een vrijwillig levenseinde. Ik, Job Cohen, ben het daar erg mee eens.

Ik vind dat een gekke manier van zeggen, en dat ligt voor mij aan de constructie:

Veel mensen zijn voor X. Ik ben het daar … mee eens

Daar zou ik op de puntjes niet erg maar een ontkenning verwachten: niet. Voor mij is de aard van de zinscombinatie zo dat ik een tegenstellend verband verwacht. Er zou ook mooi maar tussen kunnen. Het is wel mooi voorbeeld ervan dat zinnen ‘sturen’ – voor mij stuurt de eerste zin in een andere richting dan hoe Cohen verder gaat.

Nou is Job Cohen voorzitter van die vereniging en is verder uit de context ook echt wel duidelijk dat het anders is, maar toen ik het spotje voor het eerst hoorde, keek ik echt even op.

Iemand die het misschien anders ervaart?

Geplaatst in Opvallend | Geef een reactie

Twee taalveranderingsobservaties

Louise Cornelis Geplaatst op 19 juli 2019 door LHcornelis19 juli 2019  

Ik heb weinig gepost op dit blog de laatste tijd – het is zomer, werk is rustig en ik ben met andere dingen bezig, zoals Tour de France kijken. Daarbij zijn me twee dingetjes opgevallen – twee formuleringen die ik volgens mij echt niet zo kan gebruiken, maar die kennelijk vrij algemeen zijn geworden. Als ik het goed heb, hoor ik ze namelijk allebei zowel op de Nederlandse als op de Vlaamse tv:

  • ‘De etappe is op zijn lijf geschreven’ – ik kan dat volgens mij echt niet anders zeggen dan ‘De etappe is hem op het lijf geschreven’. Ik herinner me het ook wel van eerder, maar niet eerder viel me op dat eigenlijk niemand meer de constructie met het meewerkend voorwerp zegt. Het kan ook zijn dat met de Belgische en Nederlandse successen tot nu toe veel mee etappes dan anders ‘op iemands lijf’ geschreven worden. Ik googlede even en vond meteen een blog waar óók de Tour genoemd word – frappant. Ik zou het overigens geen ‘verdraaiing’ noemen – het is gewoon anders, en past in een bredere ontwikkeling waarin het meewerkend voorwerp het moeilijk heeft.
  • ‘Zich klaarmaken’ voor iets – ook al vaker gehoord, maar nu wel heel veel. Het kan mijn dirty mind zijn, maar ik kan ‘hij maakt zich klaar’ echt alleen maar zeggen als ik het over zelfbevrediging heb. Ik zou ‘hij maakt zich gereed om’ of ‘hij maakt zich op om’ zeggen, en in sommige gevallen – zo viel me op – zou ik zelf iets zeggen met voorbereiden erin.

Ach ja, taalverandering… misschien zeg ik dit over een aantal jaren zelf ook!

Geplaatst in Opvallend | Geef een reactie

De oogst aan links van de laatste tijd

Louise Cornelis Geplaatst op 8 juli 2019 door LHcornelis4 juli 2019  

Er is weer een boel leuks, goed en interessants verschenen de laatste tijd. Om te beginnen twee blogposts over het geven van goede feedback op een tekst:

  • Dat kan in één minuut, als je de schrijver een paar goede vragen stelt, zo laat Wout Sorgdrager zien.
  • Als je iets verder gaat, kun je jezelf als feedbackgever ook vragen stellen om verder te komen.

Meer schrijftips:

  • Bijzonder – dat een blog met schrijftips begint over de curse of knowledge. Dan denk ik: die snapt het! En inderdaad: de rest stelt ook niet teleur.
  • Zeg ik ook vaak, nu op het blog van Protaal: van lezen word je een betere schrijver.
  • Kiezel Communicatie is ook altijd goed voor zinvolle tips: over dat het verschil tussen u of je gebruiken méér is dan alleen dat woordje.
  • Ook goed: hoe je ervoor zorgt dat je e-mails wél beantwoord worden.

In dit regelmatig terugkerende links-overzicht ontbreekt Slidemagic eigenlijk nooit, het blog van Jan Schultink over zakelijke presentaties. Hier komen de vijf highlights van de laatste tijd:

  • Altijd leuk: een kritische analyse van een slechte grafiek – over Ajax!
  • Houd bij schrijven rekening met de grote haast en ongeduld van lezers.
  • Laat je niet in de luren leggen door ontwerpmythes – die ik inderdaad ookwel hoor, zoals ‘If your design is good, small details don’t matter’.
  • Doe niet aan overfocus op de presentatie; het gaat beslissers vaak om andere zaken.
  • Een post waardoor ik – introvert – mezelf beter begrijp en die dus nogal is blijven hangen bij me: dat presenteren voor introverten zoiets is als netwerken voor extraverten. Het vraagt wel wat doorklikken op Twitter om de achtergrond te achterhalen.

Nog even dan een voorbeeld van hoe het niet moet: alle begrip dat de Gooise apothekers staakten. Maar met zo’n ellenlange brief op je deur bereik je niet zo veel. Heftige stijlbreuken ook: het hebben over doosje en doosjeswisselingen als het gaat over medicijnen, en ook rustig derhalve, inzake en preferentiebeleid gebruiken.

In mijn vakgebied is veel te doen over de afkalving van enerzijds de neerlandistiek en anderzijds de aangekondigde verschuiving van de academische budgetten naar de technische en natuurwetenschappen – iets waar ik me ook boos over kan maken, maar dat terzijde. Er is veel over verschenen; ik pik er twee dingen uit die me bijzonder opvielen:

  • Ik vond dat dit stuk goed laat zien wat er met de neerlandistiek is gebeurd – die is ‘kapotgeframed’.
  • Over het rapport over die verschuiving van budgetten maakte Marc van Oostendorp zich druk, en die blogpost snijdt voor mij aan twee kanten: het gaat niet alleen om de inhoud, maar ook om de vorm van zo’n rapport: de naamgeving, het logo, de vormgeving en het taalgebruik. Zeer herkenbaar – en triest.

Tot slot op iets meer afstand van de schrijfpraktijk:

  • Een mooie post waarin schrijvende hardlopers c.q. hardlopende schrijvers vertellen over de inspiratie over en weer tussen die twee activiteiten.
  • Bubbelonië is een behartigenswaardig initiatief om tegengeluid te geven tegen de ‘vereconomisering’ van onze taal.

(Met dank aan de blogs en tweets van collega’s en vakgenoten, en aan Lisa voor het apothekervoorbeeld.)

Geplaatst in Leestips, Presentatietips, schrijftips | Geef een reactie

‘Twee punten’ schrijfadvies

Louise Cornelis Geplaatst op 2 juli 2019 door LHcornelis2 juli 2019  

De trainer heeft ongelijk – zo kondigde @hardlooptrainersNL op Twitter een artikel aan. Ik was meteen geïnteresseerd, dus ik klikte door.

Ik kwam terecht bij een stuk dat duidelijk vrij amateuristisch geschreven is, maar wat wel twee dingen laat zien die ik vaak in professionelere teksten ook aantref.

Het eerste punt is een discrepantie tussen inhoudelijke en zichtbare structuur. Aan het begin van het stuk staat een inhoudsaankondiger:

Kijk eens naar deze twee punten waarin je als coach heel anders tegen zaken aankijkt, de tijd en cultuur.

De trainer is een coach geworden, de komma moet een dubbele punt zijn en ik vind ergens anders tegenaan kijken niet hetzelfde als ongelijk hebben, maar goed.

Snel verder kijkend stuit ik op een probleem: er staan vier kopjes onder. Twee zou veel logischer geweest zijn. Dat is een simpel schrijfadvies dat ik heel vaak geef: zorg ervoor dat de inhoudelijke en zichtbare structuur overeenkomen. Wat ik bijvoorbeeld vaak zie, is dat er een ‘en’ staat tussen twee dingen in een kopje, en het onder dat kopje over drie dingen gaat.

Dan het tweede probleem: onvoldoende explicietheid. Bij het eerste punt, tijd, kan ik nog wel bedenken wat het is waar je als coach anders tegenaan kunt kijken, ik zou het in de tekst hier aanwijzen:

Waarschijnlijk heb je als trainer een eigen kijk op de tijd. Als die echt afwijkt van hoe je lopers op de tijd letten, wordt het tijd om jouw mening bij te stellen.

Ik vind het niet heel overtuigend: is een kijk een mening, kun je hoe je over tijd denkt wel bijstellen, en als je van kijk of mening verschilt, hoeft dat geen probleem te zijn, laat staan dat altijd de coach zou moeten veranderen. Maar goed, op zich snap ik wel wat het probleem kan zijn.

Maar het tweede punt… ik heb geen idee wat dat is. Nouja, iets met cultuur, en dat kan zeker een probleem zijn, maar wat is het hier nou precies? Je kan kennelijk qua cultuur iets fout doen, ‘m fout ‘neerzetten’; het goed doen is kennelijk op ‘sleutelmomenten’ met hart en ziel goed trainingen geven (ook tijdens wedstrijden?) maar ook de rust vasthouden. Maar waar zit het ongelijk hebben hem dan in? Is cultuur iets waar je anders tegen aan kunt kijken?

Vagelijk zweeft het punt wel rond in de tekst, maar ik kan er de vinger niet op leggen. En dat zou wel moeten: maak het punt waarop coach en lopers verschillend tegenaan kunnen kijken expliciet. Dat is immers aangekondigd, en die belofte moet je inlossen zonder dat de lezer hoeft te puzzelen.

Dat is het tweede schrijfadvies dat ik vaak geef: kondig je bijvoorbeeld problemen aan, zorg er dan voor dat aan het begin (hoofdboodschap voorop!) van elk stukje duidelijk is wat het probleem precies is. Als schrijver moet je bijna overdreven expliciet zijn.

* * *

Terug naar de hardlooptrainers. Ik vind het sowieso maar een vaag verhaal eigenlijk, met de aha-erlebnis en de ingeving (wat als die nou niet komt?) en de cultuur en de chemie. Desalniettemin moet ik als hardlooptrainer kennelijk wel veranderen. O? Ik ben niet overtuigd.

Jammer. Want tweet en titel zijn veelbelovend.

Geplaatst in schrijftips | Geef een reactie

Recente berichten

  • Het passief is niet neutraal
  • Met genderneutraal verwijzen gaat een subtiel ander onderscheid verloren
  • Ik mag sturen
  • De richting van de vragen hoort bij lezergerichtheid
  • Doe toch echt maar het gewonere woord

Categorieën

  • Geen rubriek (10)
  • Gesprek & debat (30)
  • Gezocht (9)
  • Leestips (313)
  • Opvallend (541)
  • Piramideprincipe-onderzoek (98)
  • Presentatietips (153)
  • schrijftips (886)
  • Uncategorized (45)
  • Veranderen (38)
  • verschenen (202)
  • Zomercolumns fietsvrouw (6)

Archieven

  • mei 2025
  • april 2025
  • maart 2025
  • februari 2025
  • januari 2025
  • december 2024
  • november 2024
  • oktober 2024
  • september 2024
  • augustus 2024
  • juli 2024
  • juni 2024
  • mei 2024
  • april 2024
  • maart 2024
  • februari 2024
  • januari 2024
  • december 2023
  • november 2023
  • oktober 2023
  • september 2023
  • augustus 2023
  • juli 2023
  • juni 2023
  • mei 2023
  • april 2023
  • maart 2023
  • februari 2023
  • januari 2023
  • december 2022
  • november 2022
  • oktober 2022
  • september 2022
  • augustus 2022
  • juli 2022
  • juni 2022
  • mei 2022
  • april 2022
  • maart 2022
  • februari 2022
  • januari 2022
  • december 2021
  • november 2021
  • oktober 2021
  • september 2021
  • augustus 2021
  • juli 2021
  • juni 2021
  • mei 2021
  • april 2021
  • maart 2021
  • februari 2021
  • januari 2021
  • december 2020
  • november 2020
  • oktober 2020
  • september 2020
  • augustus 2020
  • juli 2020
  • juni 2020
  • mei 2020
  • april 2020
  • maart 2020
  • februari 2020
  • januari 2020
  • december 2019
  • november 2019
  • oktober 2019
  • september 2019
  • augustus 2019
  • juli 2019
  • juni 2019
  • mei 2019
  • april 2019
  • maart 2019
  • februari 2019
  • januari 2019
  • december 2018
  • november 2018
  • oktober 2018
  • september 2018
  • augustus 2018
  • juli 2018
  • juni 2018
  • mei 2018
  • april 2018
  • maart 2018
  • januari 2018
  • december 2017
  • november 2017
  • oktober 2017
  • september 2017
  • augustus 2017
  • juli 2017
  • juni 2017
  • mei 2017
  • april 2017
  • maart 2017
  • februari 2017
  • januari 2017
  • december 2016
  • november 2016
  • oktober 2016
  • september 2016
  • augustus 2016
  • juli 2016
  • juni 2016
  • mei 2016
  • april 2016
  • maart 2016
  • februari 2016
  • januari 2016
  • december 2015
  • november 2015
  • oktober 2015
  • september 2015
  • augustus 2015
  • juli 2015
  • juni 2015
  • mei 2015
  • april 2015
  • maart 2015
  • februari 2015
  • januari 2015
  • december 2014
  • november 2014
  • oktober 2014
  • september 2014
  • augustus 2014
  • juli 2014
  • juni 2014
  • mei 2014
  • april 2014
  • maart 2014
  • februari 2014
  • januari 2014
  • december 2013
  • november 2013
  • oktober 2013
  • september 2013
  • augustus 2013
  • juli 2013
  • juni 2013
  • mei 2013
  • april 2013
  • maart 2013
  • februari 2013
  • januari 2013
  • december 2012
  • november 2012
  • oktober 2012
  • september 2012
  • augustus 2012
  • juli 2012
  • juni 2012
  • mei 2012
  • april 2012
  • maart 2012
  • februari 2012
  • januari 2012
  • december 2011
  • november 2011
  • oktober 2011
  • september 2011
  • augustus 2011
  • juli 2011
  • juni 2011
  • mei 2011
  • april 2011
  • maart 2011
  • februari 2011
  • januari 2011
  • december 2010
  • november 2010
  • oktober 2010
  • september 2010
  • augustus 2010
  • juli 2010
  • juni 2010
  • mei 2010
  • april 2010
  • maart 2010
  • februari 2010
  • januari 2010
  • december 2009
  • november 2009
  • oktober 2009
  • september 2009
  • augustus 2009
  • juli 2009
  • juni 2009
  • mei 2009
  • april 2009
  • maart 2009
  • februari 2009
  • januari 2009
  • december 2008
  • november 2008
  • oktober 2008
  • september 2008
  • augustus 2008
  • juli 2008

©2025 - Louise Cornelis
↑