(Inleiding:)  En nu dan het slot van een hele ketting. Ik kom nog even terug op punt 1 van de post van maandag, die weer te maken had met eerdere, die allemaal de afgelopen twee weken gingen over het thema ‘zo schrijven dat je efficiënt lezen mogelijk maakt’. Ik schreef het nogal makkelijk: een samenvatting is iets anders dan een inleiding. Dat blijkt in de praktijk niet voor iedereen duidelijk te zijn. Een toelichting.

Inleiding en samenvatting hebben wel wat gemeenschappelijk, en dat is dat de hoofdboodschap erin staat. Maar verder zijn de functies verschillend:

• De inleiding praat in een paar stappen naar die hoofdboodschap toe (bijvoorbeeld door achtergrond, probleem en vraagstelling kort te schetsen) en vertelt hoe de rest van het document de hoofdboodschap gaat uitwerken. Aan het eind van de inleiding weet de lezer waar hij kan verwachten bij de rest van het stuk.  
• De samenvatting geeft de hele inhoud beknopt weer. Dus naast de hoofdboodschap ook de uitwerking, en misschien ook wel, heel in het kort, achtergrond, probleem en vraagstelling. Aan het eind van de samenvatting weet de lezer de hele inhoud van het stuk, alleen nog niet tot in detail. 

(Samenvatting: ) Inleiden = lezersverwachtingen managen; samenvatten = verkleinen.