Hoogste tijd voor een bijpraat-blogpost over het piramideprincipe-onderzoek. De studenten zijn op verschillende ‘fronten’ druk bezig.

De grootste groep, de studenten van het college, zijn inmiddels in tien onderzoeksgroepjes bezig met het opzetten van onderzoek. De meeste groepjes richten zich op de vraag hoe niet-kenners van het piramideprincipe toch de structuur kunnen doorzien: wat helpt hen daarbij? Het gaat dan om tekstkenmerken (bepaalde inhoudsopgave of zelfs geen inhoudsopgave, leesinstructies in de tekst), lezerskenmerken (voorkennis) en middelen los daarvan (eerst de krant lezen, om te wennen aan dat soort koppen). Dat is een logische en nuttige vervolgstap op het meest verrassende resultaat van vorig jaar.

Andere groepjes kijken onder andere naar het effect van de plaats van de hoofdboodschap in brieven, de overtuigingskracht van het piramideprincipe en de mogelijkheden van een hybride vorm (tussen piramidaal en methodologisch in).

Alle groepen zijn nu de laatste methodologische kwesties aan het uitzoeken en het experimentele materiaal (teksten, vragenlijsten e.d.) in orde aan het maken, om zo de laatste puntjes op de i te zetten voordat ze het onderzoek kunnen uitvoeren. Als het goed is, krijgen ze daarvoor volgende week groen licht. Deze fase is best lastig, want het perfecte onderzoek bestaat niet en dat hoeft dus ook niet, maar je wilt wel het onderzoek zo opzetten dat de kans zo groot mogelijk is dat het een zinnig antwoord oplevert op de vraag. En dat is bij dit type onderzoek nog niet eens zo makkelijk! Het gaat vooral om knopen doorhakken: “we doen het zó, dat levert hoogstwaarschijnlijk wel wat op, en we beseffen dat dat ook z’n zwakke kanten heeft”.

Daarnaast is Jan bezig met zijn Master-scriptie. Hij heeft vorige week een groot experiment uitgevoerd onder eerstejaars studenten, gericht op de begrijpelijkheid van een piramidaal versus methodologisch rapport. Hij heeft alleen nog maar wat heel voorzichtige eerste indrukken, dus het is nog te vroeg om er echt wat over te kunnen zeggen, maar het lijkt erop dat eerstejaars minder moeite hebben met het doorzien van de piramidale structuur dan de oudere lezers van de experimenten van vorig jaar.

Misschien is het zo dat lezers pas in de war raken van piramidale rapporten als ze gewend zijn aan de methodologische opbouw? Dan is het dus niet zozeer de onbekendheid met het piramideprincipe die verwarring veroorzaakt maar de sterkere genre-verwachtingen door de gewenning aan een andere structuur. Maar dat is nog echt speculeren; het is wachten op de resultaten – die van Jan, maar ik denk dat ook een aantal van de onderzoeken van de tien college-groepjes hier meer licht op zullen werpen. 

Ik ben benieuwd, en ik houd jullie op de hoogte! Meer resultaten verwacht ik in de loop van december.