Vorige week hadden we een bijeenkomst van de Vrouwelijke Ondernemers Overschie, het netwerk waar ik enthousiast lid van ben, over moodboards, door binnenhuisarchitect Debora Reis. Dat zag er zo uit:

(ik ben de tweede van rechts, in het zwart en opzij kijkend).

Zo’n moodboard maak je als collage, en dus bladerden we door allerlei tijdschriften heen. Daarbij viel mijn oog op een exemplaar van Flow (ik weet niet van wanneer, ben ik vergeten op te schrijven), met daarin achterin iets wat me verraste:

Een samenvatting?! Wat me daaraan verbaast:

• Ik heb dat nog nooit gezien in een krant of tijdschrift. Dat is ook niet nodig, want journalistieke teksten zijn zo geschreven dat je als lezer je eigen samenvatting kunt maken. De krant koppensnellend lezen, daar kan geen samenvatting tegenop. Meer in het algemeen zeg ik dat wel eens, een beetje provocerend: een goed gestructureerde tekst heeft geen samenvatting nodig. Of: een samenvatting is een noodoplossing om een slecht leesbare tekst toch nog een beetje toegankelijk te maken.
• Ik vind het het raar dat je enerzijds een tijdschrift koopt en anderzijds klaagt dat er zo veel in staat (tenminste, dat begrijp ik uit wat er in het groene stukje staat). Koop het dan niet, zou ik zeggen. Of betaal je je geld om alleen die ene pagina te lezen?
• Ik vind het een rare gedachte dat een lezer de voor hem/haar belangrijke dingen zou vergeten. Sterker nog: wat voor mij belangrijk is, dus wat ik wil onthouden uit zo’n tijdschrift, dat bepaal ik zelf wel. Dat kan een ander helemaal niet voor mij doen, want ik lees eigenzinnig. Niet alleen ik: alle volwassen lezers. We lezen allemaal  vanuit ons eigen leesdoel en -belang. Een representatieve en door een ander bedachte samenvatting is kunstmatig, schools.

Ach, het kan natuurlijk niet zoveel kwaad. Behalve dan dat het een pagina kost die met interessantere dingen gevuld had kunnen worden, en lezers het idee geeft dat ze representatief moeten lezen en onthouden. Daar gaan toch al veel volwassen lezers onder gebukt, onder dat ideaalbeeld van schools lezen. Vandaar dat ik toch blij ben dat mijn tijdschriften geen samenvatting bevatten.