Ik zag onlangs twee leuke filmpjes waar ik hier graag naar link:

• Op het weblog van Sjaak Baars staat een fraaie TedX-talk, waarbij ik vooral ook denk: stel dat hij een Powerpoint slide had gebruikt met twee bullets ‘Shake’ en ‘Fold’, dat was toch echt heel veel minder goed geweest!
• Bij één van mijn opdrachtgevers kreeg ik deze komische sketch van een overleg die voor veel experts die met leken werken herkenbaar zal zijn.

Afgelopen woensdag was ik bij de jaarlijkse bijeenkomst van het Agile Consortium. Het thema was ‘spreken in het openbaar’. Ik hield er zelf een workshop en ik woonde de lezingen en enkele andere workshops bij. Ik vond het een erg geslaagde dag: ik voelde me wel thuis tussen de ‘agilisten’. Ik ervoer hen als prettige mensen, zowel om mee te werken als om mee te verkeren tijdens lunch, diner en koffie en dergelijke: bereidwillig, slim en open.  Oftewel: weinig blabla, geen verborgen agenda’s, wel hard werken en gesprekken die echt ergens over gingen.

Mijn eigen workshop ging goed, vond ik. Het was deels een experiment: in nog geen anderhalf uur de deelnemers de basis van het piramideprincipe bijbrengen én meteen toepassen op echte data, relevant in het hier-en-nu. Die data bestonden eruit dat de deelnemers feedback gaven aan de organisatie op basis van hun ervaringen met het eerste deel van de bijeenkomst. Normaal gesproken gaan daar meerdere trainings- en coachingssessies overheen, zal ik maar zeggen. Het lukte, of althans: bijna. We hadden nog net geen goede hoofdboodschap toen we moesten stoppen, maar als we een kwartier meer hadden gehad, waren we er wel uitgekomen, en de deelnemers hadden een goede indruk van hoe deze manier van logisch, helder en publieksgericht denken over je materie werkt.

Van de andere lezingen en workshops heb ik vooral de indruk overgehouden dat ‘spreken in het openbaar’ een enorm breed veld is, en dat eigenlijk geen enkele benadering, geen enkel boek, het helemaal afdekt. Ik zat gaandeweg te denken: wat als we eens met een heleboel deskundigen bij elkaar zouden komen om toch tot één ding te komen… samen met specialisten in stem, uiterlijk/kleding, theater/toneel, retorica, debatteren, powerpoint en andere visuele hulpmiddelen, storytelling, formuleren, structureren, stijlmiddelen en noem maar op. en dat dan over genres zo divers als TED, massamedia, één-op-één, zakelijke presentaties, politieke speeches, gelegenheidstoespraken, dik voorbereid of juist geïmproviseerd…

Ik snuffelde die dag weer aan van alles en nog wat, en dat was inspirerend. Ook soms om te zien hoe iets niet moet – want dat blijft het leuke aan mijn vak: als het me niet meer kan boeien wat iemand zegt, kan ik altijd nog kijken naar hoe hij of zij het zegt, en daarvan leren hoe ik het zelf wel of niet wil doen. Al is ook dat heel divers, ik bedoel: bij het bespreken van voorbeelden viel me een paar keer op hoe verschillend mensen iets kunnen beleven, en dus ook hoe zeer smaken verschillen. Ik blijk duidelijk licht-allergisch te zijn voor gladde, snelle babbel (‘Amerikaans’), en een vrij sterke structuurbehoefte te hebben. Dat laatste is wellicht een beetje beroepsdeformatie ook, met al die aandacht voor structuur en de grote lijn vóór de details in mijn werk. Het eerste, op dat punt kwam ik dus in het contact met de agilisten zeer aan mijn trekken. De dag ging écht ergens over, en ik kijk er dan ook met plezier op terug.

Zoals ik eerder al schreef, ben ik net terug van een fietsvakantie in Canada (2105 kilometer, en 23 kilometer in Alaska). Vanaf de fiets zie je nogal wat borden aan je voorbij trekken. Twee veel voorkomende verkeersborden vielen me op, omdat ze iets visualiseerden op een manier die ik zou afraden.

Dit zie ik toch echt als een vrachtwagen die achteruit de berg oprijdt, want ik lees zo’n beeld van links naar rechts. Maar het werd een vreugdevol bord voor ons: joepie, lange, steile afdaling!

En van dit bord krijg ik nog steeds lichte kortsluiting in mijn hoofd. Ik moet het perspectief namelijk halverwege het beeld draaien, en dat voelt alsof ik een snoeppapiertje oprol. De weg is immers vanuit vogelperspectief, en de vrachtauto is zij-aanzicht. Dat gaat voor mij niet samen in één plaatje. De betekenis is overigens: opgelet, vrachtverkeer van rechts.

Verder zagen we onderweg één van de mooiste borden die ik ooit zag:

Dit bord stond aan het begin van de Dempster Highway, en er was daarna inderdaad 370 kilometer lang helemaal niks. Hoe leeg wil je het hebben? Om die leegte te ervaren, daarom was deze hele reis begonnen.

Na die 370 kilometer volgden nog eens ongeveer zoveel lege kilometers, en die ‘services’ bestaan uit niet veel meer dan een garage, benzinepomp en een hotel met kampeerplekken erbij (Eagle Plains). Maar dat ervoeren we na vier dagen dus al als heel veel! Over het hotel zei trouwens één van de groepsgenoten dat hij het een optimale combinatie vond van ‘German friendliness and Latin efficiency’, en dat was een adequate karakterisering. Maar een keer weer binnen een biertje drinken was niet verkeerd, zeker niet omdat het die avond stortregende.

Dan nog iets over de tweetaligheid. Ver weg van Quebec komt het verplichte Frans soms wat geforceerd over. Zo namen we afscheid van de provincie Yukon, op de laatste pas voor de definitieve afdaling naar zeeniveau:

(Ja, die pas lag in de mist, maar zodra we afdaalden hadden we gelukkig weer zicht op het prachtige toendra-landschap.)

Op diezelfde pas dit bord:

Die keuze vind ik daar passender: naast Engels ook Gwich’in. Mij lijkt dat Frans namelijk pijnlijk voor de sprekers van die oorspronkelijke talen. Overigens heb ik ze niet horen spreken: er is in die regio niet veel meer van over. Wel mooi gezegd trouwens: ‘walk softly on our land’.

We gingen toen dus van de Yukon naar de Northwest Territories, en in de NWT houden ze duidelijk enorm van borden. Er stonden er ineens veel meer langs de kant van de weg, ook wel in onze ogen tamelijk overbodige, zoals hier, op een bruggetje in finishplaats Inuvik:

Uh, sta ik daar nou eigenlijk illegaal?

Alle foto’s: Henk Vermaas; klik op de foto’s om ze beter te kunnen zien (vergroot)