Met die vele bordjes overal was de gedachte al eerder door mijn hoofd gegaan dat ze ‘Down Under’ kennelijk nogal vertrouwen op de effectiviteit ervan. En dat is een illusie: tekst is een heel zwak middel om tot gedragsverandering te komen. In een gesprekje dat ik had met een reisleider van een excursie die we helemaal aan het eind van de reis deden, werd die gedachte bevestigd – al heb ik geen idee hoe representatief zijn mening was.
Die excursie was in de Australische ‘Outback’: de reusachtige, vlakke en bijna onbewoonde woestijn in het midden van het land. Die wordt doorsneden door bijna kaarsrechte wegen, en daarop rijdt maar heel weinig verkeer. Volgens onze gids was het risico op een auto-ongeluk daarom ook heel beperkt. Ik bracht daar tegenin dat juist op zulke wegen het risico van in slaap vallen of een soort ‘blindheid’ (wat wij polderblindheid noemen) groter is. Zijn repliek was dat daar voldoende voor gewaarschuwd werd door middel van borden langs de weg.
Inderdaad hadden we die borden wel zien staan – we hebben ze overigens niet op de foto. Het ging om boodschappen als ‘Fatigue kills’ en ‘Plan your break’. Op zich prima natuurlijk, maar toch ook nogal machteloos. In elk geval zou ik er niet op vertrouwen dat die borden echt uitmaken. Al is het maar omdat je ze amper waarneemt als je rijdt. Want dat is het onhandige aan teksten: je kunt ze heel makkelijk negeren.
In Nieuw-Zeeland speelt het vermoeidheidsthema minder. Rijden onder invloed was daar een veel zichtbaarder thema, ook weer op een boel borden, maar ook op een manier waar ik iets meer waarde aan hecht: door in elke kroeg alternatief vervoer aan te bieden.
En ook nog een enkele keer op een manier die in elk geval wat meer aandacht trekt en inspeelt op ‘fear appeal‘ (overigens ook een twijfelachtig middel):