Afgelopen vrijdag hebben we het in het college over overtuigende teksten (draad) gehad over pretesten, en daar ga ik hier niet uitgebreid op in. Wel viel me op dat het boek dat we daarover lezen, De tekst getest van Ben Vroom, zelf zondigt tegen een principe dat we de afgelopen weken tegen waren gekomen: positief beginnen.

Althans, mijn editie van dat boek: ik heb het nog op papier, het is er inmiddels alleen nog maar als PDF. Het is dan ook uit 1994, maar nog steeds onovertroffen. En ‘beginnen’ is relatief: ik heb het over de achterkant. Maar dat is wel de blurp, dus belangrijk als overtuigende tekst die aan zou moeten zetten tot kopen en lezen.

De tekst op de achterkant begint zo:

Communiceren via teksten die op grote schaal verspreid worden, is niet altijd eenvoudig. De lezer begrijpt onderdelen niet, stoort zich aan formuleringen, blijkt informatie niet te onthouden, of volgt instructies verkeerd op. problemen die vaak moeilijk te voorzien zijn. Het is daardoor vooraf nooit zeker of met de tekst het beoogde doel wordt bereikt.

Nou, daar is de moed me al in de schoenen gezakt. Die voel ik zakken, en het nooit in de laatste zin slaat het laatste restje weg. Frappant, hoor. Speelt de tijdgeest een rol? Hoefde het in 1994 nog niet zo positief allemaal? Kon je een probleem toen nog gewoon zo noemen, later werd dat uitdaging? Of heeft er gewoon iemand bij de uitgeverij even niet zitten opletten? 

Pas daarna komt de tekst ter zake, maar, met meestal erin, toch nog wat weifelend:

Daarom is het meestal van belang de doelgroep voor publikatie te raadplegen.

Vervolgens duurt het echter nog een paar zinnen voordat er staat waar het boek over gaat:

De tekst getest is een complete handleiding voor het opzetten en uitvoeren van een effectieve kleinschalige pretest.

Hèhè. Was daar nou mee begonnen, en had dan betoogd welke voordelen een pretest oplevert, dat was een stuk overtuigender geweest. Volgens de theorie, maar hier ervaar ik dat als lezer ook sterk zo. Was dat in 1994 anders?