(Dit bericht is bedoeld voor consultants en aanverwanten die ook voor het analyseren van problemen ‘boomstructuren’ gebruiken, oftewel: die naast het piramideprincipe ook issue analyse toepassen in hun werk – en voor single vrouwen op zoek naar een partner.)

In mijn vorige post liet ik een voorbeeld zien van hoe ik een stukje uit een vrouwentijdschrift gebruik als voorbeeld in mijn trainingen. Dat deed me eraan denken dat ik al langer dit voorbeeld heb liggen, uit Esta dit keer:

Dit plaatje gebruik ik om het verschil te laten zien tussen een piramide, die je gebruikt om te communiceren, en een issue tree, die je gebruikt om een probleem te analyseren. Ze kunnen er ongeveer hetzelfde uitzien: als je globaal kijkt, is dit net een piramide. Maar dat is het dus niet; het is een issue tree.

Aangezien sommige consultants allebei gebruiken, bestaat er wel eens wat verwarring over welke nu wat en waarvoor is. Ik krijg bijvoorbeeld wel eens potentiële nieuwe opdrachtgevers aan de lijn die graag het piramideprincipe willen leren, zodat ze op een gestructureerde wijze problemen kunnen oplossen. Dan lopen de twee dingen dus door elkaar.

Stel, een vriendin komt bij je met het onder ‘Ik wil een man’ geschetste probleem. Je kunt dan samen met haar de verschillende opties van deze boom nalopen. Uiteindelijk kom je dan uit bij één van de oplossingen op de onderste lijn, in de blokjes met ‘advies’ erboven. Stel dat dat het derde advies is, datingsites. Je hebt het probleem dan uitputtend geanalyseerd en een op de opdrachtgever gerichte opgelossing gevonden. Dat is precies waar zo’n boom voor is. Het maken van de boom vergt trouwens veel inhoudelijke kennis – dat is zelfs aan dit voorbeeld al te zien.

Als je nu die vriendin belooft het resultaat in een advies-e-mailtje verder uit te werken, dan zet je et advies juist bovenaan je piramide, en je werkt dat naar beneden uit. De piramide ziet er dan dus zo uit (sterk versimpeld; stel je er een derde niveau bij voor met praktische informatie zoals de URL’s en aanmeld- en tariefinformatie):

Het e-mailtje zou dan als volgt luiden:

Beste …,

Laatst bespraken we jouw wens om een partner te vinden. We kwamen erop uit dat het voor jou de beste oplossing zou zijn om je aan te melden bij diverse datingsites. Zoals ik vertelde, heb je keuze uit e-Matching, D-date en Parship. Hieronder geef ik van die drie sites de kenmerken en de praktische gegevens. Ik wil je wel nog waarschuwen dat de kans op succes niet heel groot is: slechts 7 % van de vaste relaties ontstaat zo. Desalniettemin wens ik je veel succes!
(volgen drie paragrafen, voor elk van de sites één)

Een issue tree is gericht op het analyseren van het probleem, stelt vragen, en brengt het hele probleemgebied op een logische manier in kaart, en is dus breed en volledig. Een piramide is de structuur voor een communicatie, geeft hét antwoord, is beperkt tot dat antwoord, en onderbouwt het. Dat zijn twee verschillende dingen. Laat je dus niet in de war brengen door hun vergelijkbare vorm.