Afgelopen zaterdag viel me op dat de ‘Kwestie in kaart’ achterop het opinie-katern van de NRC niet bepaald strak was. Daar staat altijd een soort argumentenboom, dus de voors en tegens rond een kwestie, voorzien van citaten uit het nieuws.

De kwestie was ‘Laat de lonen stijgen’ en de argumenten waren een rommeltje van voors (‘Besteedbaar inkomen van huishoudens staat al bijna veertig jaar vrijwel stil’), impliciete tegens (‘Je moet belastingen verlagen, die zorgen ervoor dat mensen er qua inkomen niet op vooruit gaan’ – vergt toch even wat denkwerk om te zien dat dat een tegenargument is, althans, ik denk dat het dat is, en dat baseer ik dan op het verschil tussen loon en inkomen, en op de geciteerde: Hans de Boer van VNO-NCW) en maatregelen hoe de lonen te laten stijgen: ‘Dring de macht van de aandeelhouders terug’ en ‘Versterk de macht van de vakbonden’.

Dat stond allemaal door elkaar. Eén formulering lijkt zelfs op het eerste oog een verklaring voor het níet stijgen van de lonen: ‘Grote, dominerende bedrijven hebben aan macht gewonnen’. Maar daar staat dan achteraan ‘Doe daar iets aan’, wat toch weer maatregel is. Het is zo typisch een voorbeeld van een associatieve mindmap; een argumentenboom is strakker.

Ik bedacht dat ik die boom mooi kan gebruiken als oefening in trainingen piramideprincipe, en dat het dan leuk zou zijn om eerst een goed voorbeeld te laten zien. Ik zocht daarom de ‘kwestie in kaart’ van vorige week op. Ai, zelfde verhaal. Je hoeft helemaal niet goed te lezen om te zien dat iets wat met ‘zorg wel voor een…’ begint van een andere orde is dan de rest, namelijk een actie of maatregel en dus geen argument. Niet voor niets moet je bij het piramideprincipe grammaticaal parallel formuleren, dat haalt dit soort oneffenheden eruit.

Toen dacht ik: hmm, maar die ‘kwestie in kaart’ wás toch goed? Ik zocht er daarom maar eens een van een jaar geleden en jahoor: die is zoals ik me herinnerde. Links staan de argumenten voor, rechts tegen, en dat is met ja en nee ook nog eens expliciet gemaakt. Superhelder!

Zo moet het, wat mij betreft, een argumentenboom. Hopelijk krijgt de NRC dat weer te pakken.