Het is sowieso een zoekplaatje. het staat in elk geval niet in de eerstvolgende vier alinea’s. Verderop in de tekst gaat het over iets dat ‘opviel’, namelijk hoe Wilders zijn enorme voorsprong had verspeeld. Maar dat is toch echt wel meer mensen opgevallen om het ‘zelf’ van eerder te verklaren.

Twee alinea’s verder staat ‘hier had iemand de kans van zijn leven vergooid’ als alinea van één zin, dus dat krijgt veel nadruk. Is dat het?

De dus in de zin erna duidt op een gevolgtrekking en dus is sowieso een woord waarna vaak de hoofdboodschap volgt, dus ook de zin erna, over dat er iets mis is gegaan in het contact tussen de PVV en aanverwante partijen en de bevolking, komt in aanmerking. Extra evidentie daarvoor is nog dat de tekst daar persoonlijk is (mij leek) en dat erna staat dat het vreemd was dat hij er niemand over hoorde, wat het dus eigenaardiger en nieuwswaardiger maakt. Maar ik weet het niet zeker.

Erna wordt het nog diffuser, dus als lezer doe ik het dan hier maar mee. Dus ik denk dat dat over het misgaan van het contact het eigenaardige is wat hem donderdag ging opvallen, maar helemaal zeker weten doe ik het niet, en bovendien ben ik dan nog benieuwd naar dat iets – wat ging er dan mis in dat contact?

Hoe zorg je er nou voor dat je een lezer niet zo laat raden? Door meteen de belofte in te lossen: er ging me iets eigenaardigs opvallen laten volgen door een dubbele punt of namelijk en het dan kernachtig formuleren. Dat is hoofdboodschap voorop natuurlijk. En dat hoeft dus niet eens per se aan het begin van de tekst te zijn.

Als je dat niet wilt, kun je ook nog helderheid scheppen door expliciet te zijn. Als Meeus verderop had geschreven ‘dat ging mij in de loop van donderdag opvallen’, gekoppeld aan de juiste zin, had je het als lezer ook meteen geweten. Wat bovendien nodig is, is beknopt en kernachtig, maar wel volledig formuleren. Zonder vaagheden (iets), zonder verwijzingen.

In zakelijke teksten werkt het precies hetzelfde met het kunnen vaststellen van de hoofdboodschap: vraag stellen, meteen kernachtig beantwoorden, eventueel met nog meer nadruk van expliciete woorden of markeringen van de lay-out (vet, kader). Dan kan de lezer er niet omheen!

Je kunt in een zakelijke zelfs nog één ander ding doen: meteen na de hoofdboodschap aankondigen hoe je die gaat uitwerken of onderbouwen: ‘hieronder zal ik dat uitleggen’. Ook dat is een signaal dat net daarvoor de hoofdboodschap is geweest.