Lang geleden schreef ik een keer mee aan een groot projectvoorstel van een arbodienst dat we helemaal hadden opgehangen aan de metafoor van een restaurant. Ik weet de details niet meer, behalve dan dat de nieuwe opdrachtgever ‘à la carte’ kon bestellen. Ik denk dat we ook iets hadden met de chefkok, het menu, de ober, de tafeltjes, de gangen enzovoort. Het schreef als een trein en de opdrachtgever ging met die arbodienst in zee.

Ik moest daar laatst aan denken toen een team met het idee kwam het woord ‘routekaart’ op te nemen in de hoofdboodschap van een voorstel. Ik ervoer dat als twee keer winst:

• Zo’n metafoor maakt een goede hoofdboodschap mogelijk. Dat is bij een voorstel niet zo makkelijk. Eigenlijk is de impliciete hoofdboodschap van elk voorstel iets als ‘ga met ons in zee’. Dat druk je niet letterlijk uit, al is het alleen maar omdat dat heel abstract en generiek is. Een goed voorstel zorgt ervoor dat de lezer zelf de conclusie trekt ‘met hen moet ik in zee’: ‘show, don’t tell‘. Dat kan door in de hoofdboodschap de meerwaarde van het project te verwoorden. Meestal is dat de oplossing van een probleem. Een routekaart helpt daarbij.
• Een metafoor vormt een opstapje naar de argumentatie. Waarom is de voorgestelde oplossing de goede, dus waarom is een routekaart een goed idee? Daarvoor biedt de metafoor allemaal aanknopingspunten: omdat je een lange weg te gaan hebt, omdat je de eindbestemming wilt bereiken, omdat je anders verdwaalt, omdat je graag goed wilt sturen of rijden – enzovoort. Daaruit kies je de relevante invalshoeken, dus de aspecten van de metafoor die raken aan de eigenlijke inhoud. Zo kom je tot fraaie argumentatie.

Doen, dus, een voorstel ophangen aan een metafoor!