In de NRC van vorige week zaterdag staat een mooi voorbeeld van een controversiële so what: een als boodschap geformuleerde interpretatie van de data.

Randstad  hield een enquête over de flexibilisering van de arbeidsmarkt. Op de vraag ‘Hoe staat u tegenover een arbeidsmarkt met uitsluitend flexibele contracten?’ antwoordde tweederde van de respondenten negatief. Marike Stellinga, NRC-columniste, vindt dat een logisch antwoord: de meeste mensen hebben liever de zekerheid van een vast contract. Dat is dus haar interpretatie.

Maar Randstad concludeerde zorgelijk: ‘Nederland niet voorbereid op flexibele arbeidsmarkt van de toekomst’. Tsja, dat verrast mij ook. Maar het is inderdaad een mogelijke so what.

Twee dingen herken ik hierin van het formuleren van (hoofd-)boodschappen bij adviseren:

1. Als je wilt dat je lezer een bepaalde conclusie trekt, moet je hem er luid en duidelijk in zetten, want jouw logica is zeker niet altijd die van de lezer. Zonder zo’n expliciete conclusie van Randstad waren Marike en ik niet op het idee gekomen dat dat zorgelijke de strekking is van de data.
2. Een hoofdboodschap is controversieel: je steekt er je nek mee uit. Je lezer kan het ermee oneens zijn. Dat is omdat een goede hoofdboodschap de data overstijgt. Die interpretatie, die doe je zelf, die is niet per se objectief of neutraal. Je voegt er als het ware wat aan toe – in dit geval is Randstads belang duidelijk, en misschien is de kleuring dus wat te sterk. Maar zonder kleuring kan het niet!