Ik was hier de afgelopen weken steeds kritisch op de toespraak en persconferenties van Rutte, alleen of met anderen. Ik had kritiek op de metaforen, de helderheid, de spindokterij en de framing. Gister vond ik Rutte voor het eerst wél goed. Ik had voor het eerst als burger geen knoop in m’n maag of erger naderhand, en voor zover ik analytisch mee zat te kijken als tekst- en communicatiedeskundige had ik ook niet veel commentaar en vond ik het vooral goed hoe hij zijn persoonlijke worsteling toonde. Voor het eerst was er ruimte voor zichtbare onzekerheid, en precies dat had ik eerder zo gemist.

Dan nog blijven er wel vier vragen voor me over:

• Voor welk deel van de Nederlandse bevolking was dit nog te begrijpen? Eerder leek me dat een deel van mijn wrevel werd veroorzaakt door de soms noodzakelijke versimpeling. Gister was minder simpel – Ruttes woorden al, maar toen kwam ook nog die hele verhandeling van Van Dissel erachteraan die ver boven vele petjes moet zijn uitgegaan. 
• Waarom zijn sommige belangrijke groepen niet genoemd? De horeca is al pissig, las ik, en mij viel op dat Rutte bij de contactberoepen alleen de ‘luxeproblemen’ noemde: kapper, masseur, nagelstyliste. Maar contactberoepen, dat gaat bijvoorbeeld ook over fysiotherapeuten en opticiens. Die lang hun werk verbieden geeft serieuzere vervolgschade. Ik zou me kunnen voorstellen dat die zich ook weggezet hebben gevoeld.
• Wat is precies de politieke motivatie in zo’n persconferentie? Ik las enerzijds al interessante kritiek over dat politieke motieven nu nopen tot voorzichtigheid omdat anders de politieke kop rolt – iets wat Rutte verhult door z’n beroep op het RIVM. Aan de keuzes voor versoepeling liggen natuurlijk wel degelijk ook politieke motieven ten grondslag. Wat mij dan ook doet fronsen, is de bijna-heiligverklaring van Rutte. Sowieso vind ik het frappant dat het kennelijk voor zijn populariteit nauwelijks een rol speelt dat we geconfronteerd worden met de problemen die onder zijn bewind zijn ontstaan, zoals de bezuinigingen in de zorg, wantoestanden in de verpleeghuizen, doorgeslagen flexibilisering van de arbeidsmarkt. Ik kan dat toch niet helemaal vergeten, en helemaal vertrouwen doe ik hem dus niet. Ook niet omdat het democratisch proces onder druk lijkt te staan (voorbeeld). Voldoende grond om kritisch te blijven.
• Zijn er nog wel voldoende journalisten die dat ook doen, kritisch blijven? De vragen na de persconferentie waren natuurlijk bedroevend, de eerste was zelfs ronduit shockerend. Ik ben in het algemeen gerustgesteld geraakt door wat ik heb zien gebeuren aan kritische dingen rond de app, maar dat kwam eerst vooral van belangengroepen (voorbeeld). De kwaliteit van de journalistiek baart me wel enige zorgen. Het is ook een hele toer in deze tijd, want journalisten zijn ook burgers die getroffen worden door de corona-crisis. Ik schrijf het over mijn eigen dubbele pet hierboven ook al: ik heb ook al wel de ervaring dat het vakmens er even niet zo aan te pas kwam als de burger heftig reageerde. Dat heeft dan tijd nodig. Het slechtste wat er nu kan gebeuren, dat zag je ook aan het proces rond de app, is van alles haastwerk maken.