Al vanaf de eerste jaren van mijn zelfstandigenbestaan doe ik aan intervisie. Ik vond dat leuk en nuttig. Ik ervoer het als een soort plaatsvervangende collega’s: bomen over het werk zonder een direct belang en enig lief en leed delen. Ik heb diverse soorten groepjes meegemaakt, met meer en minder raakvlak, wel met altijd een sterke vertegenwoordiging van zelfstandigen. 

Aan intervisie waren altijd twee dingen lastig en dat is er – denk ik – inherent aan: het vrijblijvende karakter en de balans tussen halen en brengen. De vrijblijvendheid speelt mogelijk bij zelfstandigen meer dan elders: aan intervisie valt niet direct iets te verdienen, en betaald werk gaat daarom bij sommigen altijd voor. Ik heb zelf altijd strak agendabeheer gedaan, dus als er een intervisieafspraak in mijn agenda stond, zei ik tegen opdrachtgevers dat ik niet kon. Ook voor afgesproken voorbereiding maakte ik tijd. De beste intervisie had ik als dat commitment gedeeld werd, maar dat lag wel eens anders en daar moest wel eens wat over gesteggeld worden.

Een ander aspect van de vrijblijvendheid was het ‘duiventil’-karakter van sommige groepen, met veel komen en gaan. Bij vlagen begonnen we elke keer weer opnieuw met kennismaken, aftasten en afspraken maken.

De balans tussen halen en brengen is voor mij één keer reden geweest om uit een groepje te gaan. Dat verjongde nogal, en de combinatie van nog weinig ervaring en een consumptieve houding maakte dat ik dacht: ‘jullie zitten nu zo van mijn inbreng te profiteren dat ik neig een factuur te sturen’. Dat ging overigens samen met een beperkt commitment, vooral voor het voorbereiden, iets lezen vooraf bijvoorbeeld. Ik vond dat altijd leuk, want dat kan de diepgang vergroten. Maar wel alleen als de anderen het ook doen.

Deze hobbels hebben in die bijna twintig jaar altijd wel gespeeld, bij vlagen, maar over het algemeen vond ik intervisie in een redelijk tot goed draaiend groepje zeer de moeite waard. Ik nam ze graag, die hobbels.

De afgelopen tijd ben ik er echter op eentje blijven steken: ik ben het zat. Het gaat om een groep die sowieso nu ter ziele is (we waren nog met z’n tweeën over) en een kennismaking met een mogelijke nieuwe groep. Ik dacht eerst dat dat kwam doordat vooral dat commitment ontbrak, maar dankzij een gesprek met die enig overgebleven groepsgenote kwam ik erachter dat het echte energielek voor mij ergens anders zit: gebrek aan fatsoen.

Ik hanteer in mijn leven een aantal normen en waarden, privé al, en in mijn professionele bestaan nog eens sterker: ze zijn belangrijk in de manier waarop ik mijn geld verdien. Het gaat dan om van die dingen als: je doet wat je belooft, afspraak is afspraak, ik geef mijn volledige aandacht, als iemand iets vraagt, geef ik antwoord, enzovoort. Hier is een rijtje van wat er afgelopen half jaar in twee intervisiegroepen is gebeurd:

• Iemand belooft een datumprikker rond te sturen voor onze volgende afspraak – en dat is het laatste wat we van haar vernemen. Ze reageert in de weken en maanden daarna niet eens op eerst vragende en later bezorgde mailtjes – we zijn bang dat ze langdurig ziek is ofzoiets. Via-via horen we later dat dat niet zo is. Waarom ze nergens meer op reageert, weten we tot op de dag van vandaag niet.
• Iemand mailt op de ene dag dat ze er echt bij zal zijn, maar op de volgende dag is ze er toch niet en als we haar telefonisch te pakken krijgen blijkt ze de afspraak ‘vergeten’ – niet voor het eerst. Ook de keer erna is ze er niet, zonder bericht. Op een gegeven ogenblik concluderen we maar dat ze is opgehouden met meedoen.
• Eentje komt drie kwartier te laat, zonder excuses, hij zegt al lang geweten te hebben dat hij niet op tijd bij de afspraak ging zijn want hij kan ‘nooit’ op dat tijdstip. Maar we hebben dat eerder in overleg met hem bepaald. Desalniettemin wil hij wel graag een thema inbrengen.
• Flauwe onderonsjes tijdens een serieus gesprek, deels met een seksistische ondertoon.
• Gek webcamgedrag: kettingroken, eten, weglopen om te gaan koken, zomaar weglopen, afgedraaid zitten terwijl je zichtbaar in gesprek bent met iemand anders. Daar is nog nieuwe etiquette aan het ontstaan natuurlijk, maar dit soort dingen heb ik elders in 15 maanden niet meegemaakt.

Wat mij betreft gaat dit niet om dingen die inherent zijn aan wat geduw en getrek in een intervisiegroep. Ik vind dit flagrante schendingen van mijn normen en waarden. Ik heb zeker wel eens wat aangekaart, maar dat had niet altijd goed gevolg. Alles bij elkaar werd het me te gortig: zo kan ik niet werken.

Met die ene overgebleven groepsgenote samen ben ik echter toch nog steeds wel op zoek naar iets nieuws. Dit verhaal laat ook wel zien wat de meerwaarde is van intervisie, want even bellen met haar verhelderde voor mij waar mijn frustratie in zat. Dat was niet eens echt intervisie, dat was gewoon met elkaar praten om elkaar verder te helpen. Dat is de essentie van intervisie, en daar blijf ik in geloven.