Bij het opruimen van het ouderlijk huis, één van mijn bezigheden op dit moment, kwam ik van de week nog wel iets grappigs tegen: het examen voorbereidend wetenschappelijk onderwijs 1984, Nederlands A (Samenvatting) en B (Stelopdracht) – mijn eigen eindexamens Nederlands dus. Frappant is dat ik me er echt helemaal niets meer van herinner, en dat terwijl ik me er dik 25 jaar geleden toch gedurende enkele uren intensief mee bezig moet hebben gehouden – met succes overigens. Ik weet mijn cijfers niet precies meer, maar ik had uiteindelijk een 9 voor Nederlands op m’n eindlijst.

De samenvattingstekst gaat over iets met politiek en informatie, namelijk over dat de Tweede Kamer als informatiebron over waar het werkelijk om gaat in de samenleving erg beperkt is (ofzo – ik scan hem even snel, van de ene potloodonderstreping uit 1984 naar de volgende). Voor het opstel hadden we de keuze uit 10 onderwerpen. Om één ervan, de voors en tegens van reageerbuisbaby’s, staat een potloodkringetje, dus dat zal ik wel gekozen hebben. Ik herinner me er niets meer van.

Wat me opvalt, is dat met enige bewerking de thema’s nog actueel zijn De reageerbuisbaby misschien niet meer, maar ethische vragen rond ingrijpen in de vruchtbaarheid zeker wel (invriezen van eicellen bijvoorbeeld). Het eerste opstelthema gaat over hebben versus zijn in relatie tot onze levenshouding. Zou ik nu een geweldig onderwerp vinden om over te schrijven – maar als 18-jarige kon ik daar niets mee (denk ik). Het ik-tijdperk, goede manieren, militarisering van de ruimte, de waarde van een schooldiploma, en, zowaar, niet-democratische partijen in het parlement  – tsjonge, het zouden thema’s voor het eindexamen van 2009 kunnen zijn, 2010 wellicht zelfs. Verandert er nooit wat, of kiezen examenmakers nogal universele thema’s?

Jammer dat ik mijn eigen uitwerkingen niet meer heb. Ik zou benieuwd zijn naar hoe ik schreef in 1984. Wat durfde ik als 18-jarige te betogen over de reageerbuisbaby? Zowel inhoudelijk als voor wat betreft de stijl zou ik graag een blik erop werpen. Ik zie wel eens andere wat oudere schrijfsels van mezelf terug en dan denk ik vaak: ‘Zo, die durft, dat staat er wel stellig, zeg!’ En van een 18-jarige mag je best een stevige stellingname verwachten. Zou ik mezelf na 25 jaar overtuigen? Maar helaas, de uitwerking ligt niet op de zolder in Vlissingen, en is zelfs al opgeruimd uit de kluis van RSG Scheldemond – oeps, ik bedoel het Scheldemond College, want namen, die veranderen wél in 25 jaar.