Het maakte nogal wat los en ook mij was het niet ontgaan: het interview met de twee vrouwen van The Green Happiness in de NRC van 17 september. Ook ik had me erover verbaasd dat die krant ruimte bood aan zo veel rare adviezen op het gebied van voeding – alsof er daar nog niet al veel te veel van zijn. Er stak een storm van verontwaardigde reacties op (voorbeeld). De NRC schrok daar zelf van, zo blijkt uit het stukje van de eigen ombudsman Sjoerd de Jong, een week later (p. O&D11, ‘Het groene geluk: opgediend en meteen weer doodgekookt’ ).

Wat mij vooral opvalt in dat stukje van de ombudsman is dat de ophef niet alleen een inhoudelijke basis is, maar ook een kwestie is van foute schrijfkeuzes:

• De door de schrijver van het interview bedoelde ironische toon (tongue in cheek) kwam niet over. Het voorbeeld daarvan in het ombudsman-stukje ‘ze vertellen alleen wat je diep van binnen al wist’, had ik inderdaad ook niet ironisch begrepen. Ik denk dat dat komt omdat ik me goed kan voorstellen dat dat type dieetgoeroes en hun geestgezinden daadwerkelijk zo praten en denken, zonder enig spoor van ironie. (Waren ze maar wat ironischer, konden ze hun kennis maar wat beter relativeren. Dan was voeding niet zo’n soort heilige oorlog als op dit moment.)
• ‘Het verkeerde genre is gekozen voor een goed onderwerp’, zo meent De Jong. In die wekelijkse lunchrubriek praten de geïnterviewden ‘over zichzelf, hun leven en opvattingen’. Het is bedoeld als een aardig gesprek. Maar dat is niet de geschikte vorm om ’twee diëtisten uitgebreid een radicale, blijkbaar omstreden voedingstheorie te laten verkondigen’. Daar hoort op zijn minst een kritische kanttekening bij. Sowieso, maar al helemaal omdat het artikel online losstaand leesbaar is en het dan al helemaal onzichtbaar is dat het om een lifestyle-stuk gaat.

Het eerste punt, dat lezers niet altijd de door de schrijver bedoelde toon oppikken, dat is een bekend verschijnsel. Het tweede, dat het genre uitmaakt hoe de inhoud van een tekst begrepen wordt, dat hoor je minder vaak. Ik weet bijvoorbeeld wel dat er onderzoek is waaruit blijkt dat het uitmaakt wat lezers onthouden van een tekst, afhankelijk van als welk genre die wordt gepresenteerd: verhaal of nieuwsbericht. Maar ik weet bijvoorbeeld niet wat het uitmaakt om, bijvoorbeeld, dezelfde inhoud als rapport of brief te presenteren. Terwijl dat bij zakelijk schrijven een relevante afweging kan zijn.

Inmiddels zijn de vrouwen van The Green Happiness ook nog eens bij Lubach belachelijk gemaakt vanwege hun vele taalfouten. Nouja, da’s een ander vak dan voeding natuurlijk.