Drie jaar geleden signaleerde ik hier al een verandering in het gebruik van het woord fiets: de ongemarkeerde vorm is steeds meer de e-bike. Gemarkeerd en ongemarkeerd zijn taalkundige begrippen: de gemarkeerde vorm heeft een toevoeging en die gebruik je dus alleen als er iets bijzonders aan de hand is.  Voor mij is het nog vanzelfsprekend dat fietsen zelf trappen betekent en dat je het bijzondere van trapondersteuning dus markeert door elektrische fiets of e-bike te zeggen, maar in het algemene taalgebruik is dat niet meer zo.

Vorige week zag ik daar nog een frappant staaltje van. Ik was op de fiets (in mijn betekenis van dat woord: zelf trappend dus) naar de Bloedbank hier in Rotterdam gereden voor mijn maandelijkse plasmadonatie. Op de balie bij de receptie op de eerste verdieping stond een bordje met deze tekst:

Bent u op de fiets?
Vergeet uw accu dan niet uit uw fiets te verwijderen.

Sowieso niet de beste formulering en daar eigenlijk te laat, maar waar het mij hier om gaat, flapte ik er spontaan uit tegen de receptioniste: ‘Wat raar, mijn antwoord op die eerste vraag is ‘ja’, maar accu – geen idee hoor!’

Ze kon er niet om lachen. Ze ging het mij omstandig uitleggen, wat niet nodig was natuurlijk, en het klonk wat gepikeerd. Waarschijnlijk rijdt ze zelf op een e-bike. Ergens ligt dat altijd heel gevoelig. Wat (ik beken) ook wel zo is: ik vind zelf trappen inderdaad superieur, onder andere om gezondheids- en milieuredenen. Ik heb last van de toenemende snelheids- en vaardigheidsverschilen op het fietspad. Ik zie de opmars van de e-bike dan ook met lede ogen aan.

En hetzelfde geldt voor deze taalverandering.