Gister heb ik de eerste dag gevolgd van een tweedaagse breintraining, bij Purple Monkey. Met trainer en oprichter John Cliteur heb ik een paar maanden geleden gesproken over ‘breinvriendelijk schrijven’, vandaar deze nadere kennismaking.

Belangrijkste vaardigheid op deze eerste dag was het mindmappen. Ik kende dat al wel globaal, maar het nooit zelf precies geleerd of gedaan. Ik vond het leuk om eens te doen, met de kleurtjes en de tekeningetjes, maar vooralsnog ben ik niet overtuigd van het nut voor mijzelf. Nog eens een paar keer proberen – en misschien is het gewoon ook niks voor mij. Voor structureren en communiceren beschik ik over het véél krachtigere piramideprinicipe en in aantekeningen, overzichten en samenvattingen maken heb ik mezelf natuurlijk in de loop der jaren een precies bij mij passende methode eigen gemaakt. Enige nut van een mindmap lijkt mij als er zich in mijn hoofd een brij van gedachten over iets bevindt, om dan daar enige orde in aan te brengen, dan deed ik ook al wel zoiets.

Verder passeerden tijdens de trainingsdag een boek weetjes over de hersenen de revue. Ik geef er hier een paar die te maken hebben met lezen, waar ik aantekening van heb gemaakt (nee, niet als mindmap), en die ik hier graag doorgeef:

• De instructie om een moeilijke tekst langzaam en grondig te lezen, werkt averechts. Van langzamer lezen wordt je tekstbegrip eerder slechter dan beter. Vergelijk het maar met iemand die heel langzaam praat, dan komt de boodschap ook niet beter over. Je brein heeft dan te weinig te doen en gaat juist op zoek naar afleiding.
• Een roman doet beroep op meerdere zintuigen dan een zakelijke tekst: je ‘ziet’ de gebeurtenissen voor je. Daardoor zijn er meer hersenfuncties bij betrokken. Vandaar dat een roman je wel meesleept, en vakliteratuur niet.
• Voor lezen is er geen aparte module in het brein, het is voor de hersenen een soort toevallige bijkomstigheid waar meerdere onderdelen bij betrokken zijn- en daarom is lezen lastig.
• Bij lezen spelen activiteiten een rol die verschillende soorten hersengolven vergen: opnemen vergt alfa-golven, onthouden theta en kritisch reageren beta (als ik het goed onthouden heb). Als je die drie dingen combineert, moeten je hersenen dus steeds ‘schakelen’. Beter is het om het te scheiden (al vraag ik me af, met wat ik weet van zakelijk lezen, hoe belangrijk het opnemen en onthouden is – ervaren zakelijke lezers kunnen in één keer ‘retorisch’ lezen: argumenterend reageren op de tekst).
• Voor een totaaloverzicht is een landscape papier handiger, want ons horizontale blikveld is veel groter dan het verticale.
• De gewoonte om afbeeldingen op de linkerpagina te plaatsen en tekst op de rechter, past bij de links-rechts-verdeling van onze hersenen: de linkerpagina komt in de meer visueel ingestelde rechterhersenhelft terecht, de rechter in de meer verbale en en analytische linkerhelft.

En tot slot nog een andere tip: het zou kunnen zijn dat het zin heeft om een belangrijke presentatie voor te bereiden in de ruimte waar je die presentatie gaat geven. Examenresultaten zijn namelijk beter als het examen plaatsvindt in de ruimte waar de student ook gestudeerd heeft.

Volgende week is de tweede bijeenkomst, onder andere over snellezen, ook weer zo’n vaardigheid waar ik wel iets van afweet en die ik mezelf min-of-meer eigen heb gemaakt, en waarvan ik benieuwd ben wat ik er nog aan kan verbeteren. Verslag volgt dan ook weer!