Gisteren ben ik begonnen in Hoe was het op de krant…? van Cornélie van de Reepe, een boek dat opvallend weinig sporen heeft nagelaten op internet: niet veel meer dan een slechte recensie in de PZC. Ik had er nog een slechte recensie van gelezen, in Villamedia. Hoezo dan toch?

Welnu, Cornélie ken ik als ‘mevrouw Dieleman’, onze buurvrouw in het huis waar ik vanaf acht maanden tot een jaar of tien gewoond heb. Hun jongste zoon was net iets jonger dan ik en we speelden samen. Cornélie beschrijft nu in drie delen haar eigen leven en dat van haar man, hoofdredacteur van de PZC. Dit eerste deel is van voor mijn tijd, maar ik ben natuurlijk benieuwd naar deel twee: de jaren dat ze onze buurvrouw was. Dat moet nog uitkomen, volgens mij, maar dan ben ik alvast voorbereid.

Maar nu ter zake: ook ik vind het geen geweldig boek. Het had wat mij betreft vooral veel korter gemoeten, want er staan veel dingen in die er niet toe doen voor de grote lijn en die ook niet bijster interessant zijn. Vanochtend, na weer vijftig pagina’s snel ‘verwerkt’ te hebben (ik lees dus niet alles), bedacht ik dat ik dat wel vaker heb met matige boeken: leuk idee, had een goed boek kunnen worden, maar dan had het tot de helft van de lengte teruggebracht moeten worden. Ik had dat bijvoorbeeld ook bij Op de tractor naar de Zuidpool: geweldig gegeven, maar veel te veel navelstaarderij om het een goed boek te maken. En dat terwijl ik echt wel van dikke boeken houd!

In deze en andere gevallen vind ik dat de auteur op zich niets te verwijten valt. Ik vind het de taak van de redacteur om ervoor te zorgen dat er een goed boek komt te liggen, om uit de ruwe grondstof een mooie diamant te polijsten. Dat dat niet is gebeurd, zegt mij dus meer over de aandacht en de investering die het boek niet heeft gehad dan over de schrijfkwaliteiten van de auteur. Want een goed, dunner boek maken is werk.

En dat is natuurlijk het raakvlak met zakelijke teksten: ook die zijn vaak te lang. Tenminste, ik heb nog nooit een opdrachtgever horen zeggen dat hij liever een dikker rapport gehad had. En ook bij het dunner maken van een rapport kan een buitenstaander (zoals een communicatiespecialist of redacteur) goed helpen. Want het is gewoon lastig voor een schrijver zelf om te zien welke ‘darlings’ hij/zij moet ‘killen’. In de ogen van de schrijver is alles immers interessant en belangrijk – anders was het al niet in de eerste versie van het boek of rapport terechtgekomen. Een buitenstaander heeft de noodzakelijke afstand. Benut die!