Ik heb zelden zo vaak instemmend geknikt en gehumd bij het lezen van een schrijfhandboek als onlangs bij Schrijven met impact van Ann De Ron. Ik vind het zeldzaam goed.
Het begint er al mee dat in het eerste hoofdstuk staat dat jargon niet je grootste zorg is. Natuurlijk, daar moet ook wat mee, en daarover gaat het verderop. Maar veel belangrijker is dat je nadenkt over hoe je de aandacht van de lezer gaat trekken en vasthouden. Een goede, op de lezer afgestemde kernboodschap is daarvoor veel belangrijker dan woordgebruik.
Hoe je zo’n kernboodschap formuleert, daarop gaat het boek dus uitgebreid in, en dat vind ik helemaal terecht. Het is precies dit punt dat in zo veel andere schrijfhandboeken ontbreekt. Het lijkt er dan maar al te vaak op dat de boodschap direct uit de data zou volgen, maar dan ga je dus juist voorbij aan het richten op de lezer. Kom tot een oproep, een mening of een advies, en houd het juist níet alleen bij de feiten.
De aanpak van Schrijven met impact lijkt op het piramideprincipe: formuleer een hoofdboodschap, een echte ‘so what’. Ook het advies om met die boodschap te beginnen en dus de conventionele academische volgorde om te keren is verwant. In de uitwerking van de logica gaat dit boek minder ver, maar dat vind ik niet erg – er is meer onder de zon dan alleen strikt piramidaal werken natuurlijk. Voor hoger opgeleiden is het maken van de vertaalslag van hun specialistische kennis naar een boodschap die rekening houdt met de vragen en de belangen van hun lezer de essentie.
Schrijven met impact gaat verder dan alleen structuur. Het geeft, ik schreef het hierboven al, een genuanceerde verhandeling over hoe je dan wel met jargon omgaat, hoe je verder aantrekkelijk schrijft en je tekst scanbaar maakt met het oog op lezers met weinig tijd. Allemaal raak, wat mij betreft.
Het geeft verder allerlei adviezen voor hoe je een specialistische tekst toegankelijker maakt. Ik herkende ze allemaal, en moest zelfs af en toe gniffelen, bijvoorbeeld bij het advies om geen mini-cursus met historische achtergrondinformatie uit je vakgebied in je inleiding te stoppen, maar om meteen ter zake te komen. Tsjonge, hoe vaak heb ik daar wel niet iets over gezegd in supervisies en trainingen… Ik noem dat altijd de Adam-en-Eva-inleiding: beginnen bij het allereerste begin.
En zo zou ik nog veel meer kunnen opnoemen. Dat ga ik niet doen, want ik zou zeggen: lees dit boek zelf maar. Het is een dikke aanrader voor iedere deskundige die wel eens voor andere mensen dan vakgenoten schrijft. Er zullen dingen in staan die je tegenstaan en die je moeilijk vindt. Doe je lezer een plezier en stap daaroverheen. Dit boek reikt je de helpende hand.